భగవద్గీత -2.1 సాంఖ్య యోగము

భగవద్గీత రెండవ అధ్యాయములో మొత్తం 72 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. ఈ అధ్యాయాన్ని సాంఖ్య యోగము అని కూడా అంటారు. ఇది మొత్తం భగవద్గీత యొక్క సారాంశంగా పరిగణించ బడుతుంది.

ఈ అధ్యాయములో నేర్చుకోవాల్సిన అంశాలు.

ఆత్మ తత్త్వం అంటే ఏమిటి ?

ఆత్మ లక్షణాలు ఏమిటి?

స్వధర్మము అంటే ఏమిటి? ఈ ధర్మము ఆచరించక పొతే కలిగే నష్టాలు ఏమిటి?

సకామ, నిష్కామ కర్మలు అంటే ఏమిటి?

సమత్వ బుద్ధి అంటే ఏమిటి?

స్థిత ప్రజ్ఞుడు అంటే ఎవరు?

ఇంద్రియాలను ఎలా నియత్రించుకోవాలి?

పరమశాంతి ఎలా లభిస్తుంది?

ఇలా చాలా వరకు ఈ అధ్యాయములోనే భగవానుడు భగవద్గీతలో చెప్పాల్సినవన్నీ టూకీగా చెప్పడం జరిగింది.

రెండవ అధ్యాయములో 11వ శ్లోకంనుంచి నిజమైన బోధ మొదలవుతుంది. మనమందరము ఒక్కోసారి జీవితంలో చాలా నిస్సహాయతతో ఉంటాము. జీవితం చాలా కష్టం అనిపిస్తుంది. చాలా క్లిష్టమైన సమస్యలతో సతమతమవుతూ ఉంటాము. ఇలాంటి సమయంలో మనకు ఒక మార్గదర్శి కావాల్సి ఉంటుంది. వీరిద్వారా మాత్రమే మనము ఒక పరిష్కారాన్ని కనుగొనగలుగుతాము. అలానే అర్జునుడు ఇక్కడ యుద్ధం చేయను అంటున్నాడు. మనం దీన్ని మనకు తగినట్లుగా అన్వయించుకోవాలి. మనది జీవన సమరం. రోజు ప్రొద్దున లేచిన దగ్గరనుంచి రాత్రి పడుకొనే దాకా ఎన్నో సమస్యలు. వీటిల్లో మునిగిపోయి అలసిపోతాము. మన పెద్దలో, మన మంచి కోరే వారో మనకు సహాయం చేస్తూనేవుంటారు. కానీ సమస్యలు రావడం ఆగదు. అందుకే వీటికి శాశ్వత పరిష్కారం తెలుసుకోవాలి.

మనం సమస్యలు లేకుండా ఉండాలి అని కోరుకోకూడదు. ఎందుకు అంటే ఇది ఎప్పటికి సాధ్యం కాదు. కాని ఈ సమస్యలు ఎక్కడనుంచి వస్తున్నాయో అర్ధం చేసుకోవాలి. మనలను మనం అర్ధం చేసుకోవాలి. సమస్యలు వేరు వేరుగా ఉండచ్చు, కాని మన ప్రతిస్పందన మాత్రం ఒకే లాగా ఉంటుంది. సమస్యనుంచి పారిపోవడం తేలికే, కాని అది తాత్కాలికమే. ఇలా చేయడంవల్ల మన మానసిక స్థితి ఇంకా దెబ్బ తింటుంది. 

మనుషులకు ఉండే అతి పెద్ద సమస్య ఏమిటి? నేను, నాది అనే భావానికి ఎప్పడు దెబ్బ తగలకూడదు. నా శరీరానికి, నా వారికి ఎటువంటి కష్టం కలుగకూడదు. కాని ఇది సాధ్యమేనా! శరీరమంటూ ఉంటే జబ్బులు రాకుండా ఉండవు. పుట్టిన వారు ఈ శరీరాన్ని ఒక రోజు వదలక తప్పదు. మనసంటూ ఉంటే ఆలోచనలు తప్పవు. అందుకే భగవానుడు భీష్ముని వయస్సు అప్పటికే 400 సంవత్సరాలు అని గుర్తు చేస్తూ, అర్జునినికి సత్యాన్ని బోధించారు. సమస్యలు లేకుండా జీవితం లేదు. ఈ సమస్యలకు అనుగుణంగా మన జీవితాన్ని మలుచుకోవడం ఎలానో ఈ అధ్యాయం నేర్పిస్తుంది. 

శ్రీ సమర్ధ సద్గురు సాయినాథ మహారాజ్ కి జై !

భగవద్గీత 1 - సంఘర్షణ - మానసిక స్థితి

అర్జునుడు తన వారినందరిని చూసి శ్రీకృష్ణునునితో ఇంకా ఇలా అంటున్నాడు.

ఈ స్వజన సమూహాన్ని చూచి, నా అవయవములన్ని పట్టుతప్పుచున్నవి, నోరు ఎండిపోవుచున్నది, శరీరమునందు వణుకు, గగుర్పాటు కలుగుచున్నవి.

గాండీవము చేతినుండి జారి పోవుచున్నది. చర్మముకూడా తపించుచున్నది. మనస్సు భ్రమకు లోనవుతున్నది. నేనింక నిలబడలేక పోవుచున్నాను. అన్ని అపశకునములే కనబడుచున్నవి. ఈ యుద్ధంవల్ల ఏమి శ్రేయస్సు కనబడుటలేదు.

న కాంక్షే విజయం కృష్ణ న చ రాజ్యం సుఖాని చ !

కిం నో రాజ్యేన గోవింద కిం భోగైర్జీవితేన వా !!

ఓ కృష్ణా! నాకు విజయము కాని, రాజ్యం కాని, సుఖములు కాని అక్కర లేదు. ఈ జీవితం వల్ల కూడా ప్రయోజనం ఏమున్నది?

అర్జునుడుకి తన అన్న తమ్ములకు జరిగిన అన్యాయాలన్ని గుర్తు ఉన్నా, దుర్యోధనునికి రాజ్యం ఇచ్చేస్తే ప్రజలకు జరిగే నష్టాలన్నీ తెలిసి కూడా సంఘర్షణకు లోనయ్యాడు. శాంతి రాయభారాలన్నీ ఫలించనప్పుడు, ఇక యుద్ధం తప్ప వేరే దారి లేదనుకున్నప్పుడు శ్రీకృష్ణుడు పాండవులను యుద్ధం చేయమని చెప్పాడు. కాని కేవలం మీకు అన్యాయం జరిగిందని యుద్ధం చేయవద్దు. అధర్మాన్ని ఎదిరించడానికి మాత్రమే యుద్ధం చేయండి. ప్రజలందరికి న్యాయం జరగాలి అని యుద్ధం చేయండి అని శ్రీకృష్ణుల వారు సలహా ఇవ్వడం జరిగింది.

మన సమస్యల్లో స్వార్థం ఉంటే సంఘర్షణ తప్పదు. మనం అనుకున్న విధంగా ఏది జరగక పోయినా సంఘర్షణే. సమస్యయొక్క తీవ్రతనిబట్టి మన సంఘర్షణ తీవ్రత కూడా మారుతుంది. మన మానసిక పరిస్థితి బాగా కృంగిపోయి అర్జునిని లాగా ఈ జీవితం వ్యర్థం అని అనిపిస్తుంది. అర్జునుడు తన వారినందరిని చంపి ఆ పాపం అంత నేను మూట కట్టుకోలేను అని అంటాడు. మనకు ఇష్టం లేనప్పుడు, కష్టమైనప్పుడు ఎక్కడ లేని కారణాలు చెపుతాము. ఒక పండితుడు లాగా జరిగే కష్ట నష్టాల గురించి చెప్పగలుగుతాము. 

కార్పణ్య దోషాపహాత స్వభావః పృచ్ఛామి త్వామ్ ధర్మసమ్మూఢచేతాః !

యత్ శ్రేయశ్చ నిశ్చితం బ్రూహి తన్మే శిష్య: అహం శాధి మాం త్వామ్ ప్రపన్నమ్!!

కార్పణ్య దోషమునకు లోనై నాస్వభావమును కోల్పోయి గిలగిలలాడుచున్నాను. ధర్మాధర్మముల విచక్షణకు దూరమై, ఎటు తేల్చుకోలేక పోతున్నాను. నాకు నిజముగా ఏది శ్రేయస్కరమైనదో తెలుపుము. నేను నీకు శిష్యుడను, శరణాగతుడను, నాకు ఉపదేశించుము అని అర్జునుడు శ్రీకృష్ణుని వేడుకున్నాడు. 

అర్జునుడు  ఇంత బాధ వ్యక్తం చేసినా, ఇంత సంఘర్షణ పడినా, చివరికి జీవించడం కూడా అనవసరం అన్నా కాని, శ్రీకృష్ణుల వారు ఏమి మాట్లాడ లేదు. ఇంకా వింటూనే ఉన్నారు. తను జగత్తులకే పరమ గురువు. అయినా ఎటువంటి బోధ చేయలేదు. ఇలా పూర్తి శరణాగతి చేసినదాకా శ్రీకృష్ణుల వారు మాట్లాడలేదు. 

మనం ఎవరు అడగక ముందే సలహాలు ఇస్తాము. మనకు తెలిసింది కొంచమే అయినా అందరితో చెప్పాలి అని ఉబలాట పడతాము. మనం ఎవరితోనైనా మన కష్టం చెప్పుకున్నా, మనం వాళ్ళ సలహా వినే స్థితిలో ఉంటామా! మనకు సరిపోయినట్లుగా చెప్తే కాని మనం వినము. దీనివల్ల ఎవరికి నష్టం! 

సంఘర్షణ అనేది మన జీవితంలో రోజు ఉండేదే. పిల్లలుగా ఉన్నప్పుడు పరీక్షలకు చదువుకోవాలి. కాని టీవీ ప్రోగ్రామ్స్ చూడాలి, కంప్యూటర్ గేమ్స్, ఐ -పాడ్స్, సెల్ ఫోన్స్, ఇలా  చాలా విషయాలు పిల్లలను వారి గమ్యంనుంచి దూరం చేస్తాయి. వారికి బాగా చదువుకోవాలి అని అనిపిస్తుంది కాని నిస్సహాయత. మనకు ఉపయోగపడే పనులు చాలా చేయాలి అని నిర్ణయించుకుంటాము, కాని పక్క దారులు పడతాము. ఒక్కోసారి బద్ధకం ఏర్పడి ఏమీ చేయము. అలానే భగవంతుని వైపు మన దృష్టి ఉంటే బాగుంటుంది అని మనకు తెలుసు. కాని బయటి విషయాలు మన మనస్సుని లాగేస్తాయి. మనకు అవసరం లేని విషయాలలో కలగచేసుకుంటాము. మనం ఏమి చేయాలో మనకు తెలుసు. కాని రోజూ సంఘర్షణే. మన బాధ ఎవరికి చెప్పుకోవాలి? 

 సరి అయిన గురువు దగ్గర, లేదా చెప్పగల అర్హత ఉన్న వారి దగ్గరే చెప్పుకోవాలి. అప్పుడే మన సమస్యకు పరిష్కారం దొరుకుతుంది. మన వారికి కష్టం కలుగుతుంది అంటే, మనకు ఏంతో బాధ.  

మన మానసిక స్థితిని మనం అర్ధం చేసుకోవాలి. ఏ సమస్య అయినా తాత్కాలికమే. మన జీవిత విలువలలోనుంచే మనకు పరిష్కారం దొరుకుతుంది. మనం ఈ విలువలు మర్చిపోయినప్పుడు ఒక గురువు మనకు ఎదో ఒక రూపంలో గుర్తు చేస్తారు. మన చుట్టూ ఉండే ప్రపంచం ఇలా ఉండాలి అని మనం ఊహించుకుంటాము. కాని ప్రపంచం అంటేనే మార్పుతో కూడుకున్నది, ఎప్పడూ మారుతూనే ఉంటుంది. కాని మనం పాటించవలిసిన విలువలు మాత్రము మారవు. అప్పడు సంఘర్షణలో కూడా మన మానసిక స్థితి నిర్మలంగా ఉంటుంది. ఆ విలువలు ఏమిటో, మనము ఏది తెలుసుకుంటే సుఖంగా ఉండగలుగుతామో అదే భగవద్గీత. అదే శ్రీకృష్ణులవారు అర్జునినికి బోధించారు. ఇక నుంచి అదే మనం కూడా నేర్చుకుందాము. 

శ్రీ సాయికృష్ణ గురవే నమః  

Bhagavad- Gita 1- Conflict and Mental state

In the battlefield Arjuna saw all his family members on both sides and told Lord Krishna as follows.

Krishna! My limbs are failing and my mouth is parched, my body is quivering and my hair stands on end. The bow (Gandiva) is slipping from my hand, my skin burns all over; I am also unable to stand and my mind is whirling around. I see adverse omens, O kesava; I do not see any good in killing my kinsmen in battle.

Na Kaankshe  vijayam Krishna na cha raajyam sukhaani cha!

Kim no raajyena govinda kim bogair- jeevitena vaa!!

O krishna! I desire no victory, no kingdom, no pleasures. What good is this kingdom, pleasures and I feel this life itself is not worth living.

Arjuna has a clear understanding of what Duryodhana did to his brothers, wife and his whole family. He also knows how bad is to leave the kingdom under Duryodhana and how much people will suffer. Lord Krishna himself tried to establish peace but this did not work. When Pandavas decided to go for war, Krishna told them to fight against unrighteousness but not for selfish reasons.

We have to face the conflict if we have selfish motives. If things do not go the way we plan, we have a problem. The intensity of conflict depends on the type of problem we have and how much it impacts us. Sometimes we might feel similar to Arjuna, thinking that everything in life is useless. He said that he did not want all bad karma by killing his family members and his teachers. We can find several reasons when we do not want to do certain things. We behave like a learned person and can offer all kinds of advice.

Kaarpanya-dosopahata-svabhavah pruchhaami tvam dharma sammudha cheetah!

Yacchreyayah syan nischitam bruhi tan me sisyasteham saadhi maam tvaam prapannam!!

Arjuna says: My heart is overpowered by the taint of pity; my mind is confused as to duty. I ask Thee, tel me decisively what is good for me. I am Thy disciple. Please instruct me and I have taken refuge in you.

Arjuna expressed so much sorrow, conflict and his despair. He even felt that life is not worth living. Lord Krishna did not say a word until Arjuna surrendered. He is the greatest teacher of all. We all have a tendency to jump to conclusions and eager to advice. We do not make an effort to understand the other person. Sometimes we share our problems with other people but do we have the open mind to accept their advice? We will only accept if the advice is in line with our thinking.  But who is the loser here?

Life is filled with conflicts. During the school years, kids have so many distractions now a days and it is so difficult to focus on their studies in the mist of TV, computers, Tablets and I- Pads. They are also distracted so much by cell phones and texting. They know that they have to be serious in their studies but they are helpless. We decide to do a task but we take detours and get distracted. We become lazy and totally give up at times. Some of us want to adopt the spiritual path and walk towards God but worldly objects pull us in different directions. We get involved in unnecessary issues. Here we know the truth but there is conflict every day and in every action. Who should we ask for advice in these situations?

We need to resort to a great teacher or whoever can give proper advice. Then only we can find a solution to our problem. We cannot tolerate any pain if our loved ones are suffering. We need to understand our mental state and attitude in these difficult situations. Everything in this world has an expiry date. In a similar way all the problems in our life are temporary. The values in our lives will teach us the right way.  if we have faith in the great Gurus, they will remind us the values when we get distracted . 

We expect the world around us to be certain way but it does not work always. Sometimes we will get lucky. The world is always changing but our values should not change. Understanding these values, and learning how to apply them in our daily life is the main theme in Bhagavad-Gita. That’s what Lord Krishna taught Arjuna. We will also learn those principles and learn to walk that path.

Sri Sai Krishna Gurave Namah!

   

భగవద్గీత 1 - ప్రేమ - అనుబంధం - మోహం

  

భగవద్గీతలోని మొట్టమొదటి అధ్యాయం అర్జున విషాదయోగంగా చెప్పారు. ఈ విషాదం ఎక్కడనుంచి వస్తుంది. మనము రోజు చేసే పనులు చాలావరకు వాటంతట అవే జరిగిపోతూవుంటాయి. క్షణాలు, గంటలు, రోజులు, నెలలు, సంవత్సరాలు గడిచిపోతాయి. కాని అన్ని రోజులు మనవి కావు, ఎక్కడో మనకు ప్రతికూలంగా ఉండేవి జరుగుతాయి. అక్కడే మనకు బాధ, దుఃఖం కలుగుతాయి. ఒక్కోసారి మనవారు అనుకొనే వాళ్ళతోనే సమస్యలు వస్తాయి. ఇవి నిజంగా సమస్యలేనా? లేక ప్రతికూల పరిస్థితులా!

మొదటి అధ్యాయంలో మనం నేర్చుకోవాల్సిన అంశాలు ఏమిటో ఇప్పడు చూద్దాము. 

జీవన సమరంలో ప్రేమ, అనుబంధం, మోహం అనే వాటికి అర్ధం తెలుసుకొని, అవి మనలను ఎలా భ్రమలో పడేస్తున్నాయో తెలుసుకోవాలి. 

ఈ అనుబంధం మోహము అవ్వడానికి కారణాలు ఏమిటి ?

ఈ అనుబంధము, మోహము ఎందుకు మనలను భయానికి, కోపానికి, మరియు దుఃఖానికి గురి చేస్తాయి?

మనం సమస్యల్లో ఉన్నప్పుడు, డీలా పడకుండా వాటిని సమయస్ఫూర్తితో ఎలా ఎదుర్కోవాలి?

ప్రేమ: ఇది స్వచ్ఛమైనది. దీనితో ఏ బాధ, దుఃఖం ఉండవు. ఎందుకంటే దీనిలో స్వార్ధం లేదు. ఎవరినుంచి ఏమి ఆశించదు. ఇది పంచేదే కాని, తీసుకొనేది కాదు. ప్రేమను ఇంకొకరినుంచి పొందవచ్చు కాని అది తరువాత ఉండదేమో అనే ఆలోచన ఉంటుంది. 

అనుబంధం: ఇది శరీర పరంగా కాని, మానసికంగా కాని ఏర్పడుతుంది. బిడ్డకు తల్లిగర్భంలో ఉండగానే అనుబంధం, తరువాత ఈ శరీరానికి సంబందించిన వారందరితో అనుబంధం. భార్య బిడ్డలతో అనుబంధం. మనకు ఇష్టమైన వాళ్ళతో అనుబంధం. ఇక్కడ కూడా చాలావరకు సమస్య ఉండదు. మన బాధ్యతలను ఎంత వరుకు నిర్వర్తించాలో అర్ధం చేసుకొంటే దుఃఖం అనేది మన జోలికి రాదు. వీటన్నిటిని మించి మనం మన శరీరంతో అనుబంధం ఏర్పరుచుకొంటాము. నేను అనే భావనను అన్ని అనుబంధాలకన్నా అతీతంగా ఉంచుతాము. నాకు కష్టం కలగనంతవరుకు ఎన్ని సమస్యలకైనా సమాధానం చెప్పగలము. నా వరకు వస్తే అప్పడు మొదలవుతుంది జీవన సమరం. 

మోహం: ఈ జీవన సమరంలో "నేను- నాది" అనే వాటి ఉనికికి ఎప్పుడైతే అడ్డు తగులుతుందో అప్పుడు నిజమైన వ్యక్తిత్వం బయటపడుతుంది. దీనిలోనుంచే కంగారు, కోపం, భయం, బాధ, ద్వేషం, పగ, నిస్సహాయత, న్యూనత ఇలా ఎన్నో భావాలు వ్యక్తం అవుతాయి. ఇవి ఏర్పడినప్పుడు మనం ఎలా ప్రవర్తిస్తాము అన్నదాని మీద  మన జీవితం ఆధారపడి ఉంటుంది. ఆధ్యాత్మికంగా చెప్పుకుంటే ఈ భావాలే వాసనలై మనలను జన్మ జన్మలకు వేధిస్తాయి. అందుకే అర్జునుడు భగవద్గీత అంతా చెప్పిన తర్వాత "నాకు మోహం తొలిగింది కృష్ణా, ఇక యుద్ధం చేస్తాను" అని చెప్పాడు. 

భగవద్గీతలో మొట్టమొదటి శ్లోకం ఇలా ఉంటుంది. 

ధర్మక్షేత్రే కురుక్షేత్రే సమవేతా యుయుత్సువః !

మామకాః పాండవాశ్చైవ కిమకుర్వత సంజయ !!

ఇక్కడ ధృతరాష్ట్రుడు మామకాః అనే పదాన్ని వాడాడు. అంటే నా వాళ్ళు, నా కుమారుడి తరుపున యుద్ధం చేసే వాళ్లు. పాండవులు కూడా తన వాళ్ళే కాని వారు తన తమ్ముడు కొడుకులు. శరీర పరంగా అందరితో అనుబంధం ఉంది కాని తన కొడుకుల పట్ల మోహం. ఆయనకు ధర్మం ఏమిటో తెలుసు కాని పుత్ర ప్రేమ అనే మోహం అడ్డుపడింది. యుద్ధంలో తన వారందరూ చనిపోయిన తరువాత తన శరీరంపై తనకు మోహం. అందుకే రాజ్య భోగాలను ఒక పట్టాన వదలివెళ్లలేక పోయాడు. ఇక్కడ మనం అర్ధం చేసుకోవాల్సింది కేవలం నా వారి మీద ప్రేమ కాదు మనలను మోహంలో పడేసేది, నేను - నాది అన్న భావనే మనలను దుఃఖసాగరంలో ముంచేది. 

అర్జునుడు కూడా చాలామందిని ఇదివరకు సంహరించాడు కాని తనవాళ్లను చంపాల్సివచ్చేటప్పడికి, తనకు దుఃఖం కలిగింది. శ్రీకృష్ణులవారు కూడా యుద్ధం చేయడం నీ ధర్మం అని చెప్పి అర్జునినికి నచ్చచెప్పివుండచ్చు. కాని అది మాత్రమే చెపితే అతని మోహం తొలగదు. ఈ మోహానికి మూలమైన శరీర-చిత్త భ్రమ ఏదైతే ఉందొ దాన్ని తొలిగించాలి. అందుకే భగవద్గీత అంతా చెప్పాల్సి వచ్చింది. 

మన సమస్యలకు పరిష్కారం కావాలి అంటే మనమే మారాలి. మన చుట్టూ వుండే ప్రపంచం మారదు. మనం జీవితాన్ని సరైన కోణంలో చూడాలి. పరిస్థితులకు అనుగుణంగా మనమే మారాలి. సత్యంనుంచి దూరంగా వెళ్ళకూడదు. మనకంటే ముందు ఎంతో మంది పుట్టారు కాలంలో కలిసిపోయారు. మనం లేక పోయినా ఈ ప్రపంచం ఆగదు. 

 మనం నేర్చుకోవాల్సిన ముఖ్య విషయం ఏమిటి?

జీవితంలో వచ్చే సమస్యలలో మన కర్తవ్యం ఏమిటో తెలుసుకొని, ధర్మానుసారంగా మన పని మనం చేయడమే. ఎక్కడ నేను - నాది అన్న మోహం మనలను సందిగ్ధంలో ఎలా పడవేస్తుందో అర్ధం చేసుకోవాలి. అప్పుడే మనకు శాశ్వత సుఖం ప్రాప్తిస్తుంది. 

శ్రీ సమర్ధ సద్గురు సాయినాథ మహారాజ్ కి జై !

  

Bhagavad - Gita 1- Love- Attachment- Delusion

The first chapter in Bhagavad-Gita is known as Arjuna Vishada Yoga (Arjuna’s despondency). Where is this despondency coming from? Lots of our daily activities go unnoticed. We do not pay attention to them so much and we just do them. Minutes, Days, years pass by without our knowledge. Not everything goes as we planned. Some of the incidents cause painful memories, long lasting impressions and cause sorrow. People around us, situations, and sometimes our loved ones may be the cause of our sorrows. Are they really problems or antagonistic situations?

What we can learn from the first chapter in Bhagavad-Gita?

To understand the meaning of love, Attachment and Delusion in the battlefield of life.

What are the reasons for the Attachment to be transformed to the level of Delusion?

How this so called Attachment and delusion leads to fear, anger and sorrow?

How can we face these difficult situations in life without losing our sanity?

Love: This is the purest of all. Just love itself does not cause sorrow or unhappiness because pure love does not expect anything in return.  Pure love only knows giving. People can feel the love from someone but they are afraid that they might lose this.

Attachment: This happens through our senses or through the mind. Unborn in the womb of a mother already has some kind of attachment before he comes out into this world. After we are born, we are attached to people by relation, friendship, region etc. This attachment also does not pose problem as long as we are bound by our limitations and follow the rules of society. We just need to fulfill our responsibilities. There is another kind of attachment that is more powerful than any of these attachments and is the root cause of all the other attachments. That is the attachment with the body. When we usually talk about ourselves we are talking about the Body. This feeling of “Me and Mine” is kept beyond all the relationships. We can offer all kinds of advice until the problem hits us. Then problem appears to be too big and there begins of battle of life.

Moha (delusion): The real persona comes out when the feeling “Me and mine” is expressed. From this evolves anxiety, anger, fear, jealousy, revenge, helplessness and complacency. Our life will depend on our responses during these special circumstances. These feelings will cause long lasting impressions and they cripple us in this life and future births.  That’s why Arjuna said “Krishna! My moha is removed after listening to your teachings”.  He was then able to participate in the war without any reservations.

The first verse in Bhagavad- Gita goes as follows.

Dharmakshetre Kurukshetre samavetaa yuyutsvah!

Maamakah Pandavaashaiva kimakirvata sanjaya!!

Here Dhrutharashtra used the word “Maamakah” which means his sons, his allies and whoever is representing him in the battlefield. The Pandvas also belong to him and they are his brother’s children. He is related everyone but he has delusional kind of attachment towards his own. He knows that his side is not following the dharma. But he felt Pandavas did not follow the dharma that’s why he said DharmaKshetre – Kurukshetre. He was asking the Sanjaya indirectly, what adharma was done by Pandavas in defeating Bhishma. He was attached to his body after his side lost the war. He could not leave the luxuries of palace life. Here we have to understand that his love towards his side is because of his own infatuation of himself. In a similar way, we all become delusional because of this “Me & Mine” feeling. This in turn creates deeper sorrow and despondency.

Arjuna fought so many wars prior to the battle of Mahabharata. He killed so many out siders in previous wars but when it came to kill his own kith and kin, he was worried about sins. He became despondent all of a sudden. Sri Krishna could have told him to just fight but he had to reveal all the inner secrets of our Upanishads.

If we want to solve our problems we have to learn to change ourselves to the core. The world around us is not going to change but our view of the world has to change. We have to see the world as it is created. Then only we will be closer to the truth.  We should never shy away from the truth. So many came and left in this world but the world never stops.

The fundamental principle that we have to learn in this process:

We have to understand our role in every aspect of our life, every relation, every job, and how much our involvement should be in each interaction. Each interaction needs to be righteous. The so called “Me and Mine” feelings should not trip us into a delusional state. Then only we will realize the ultimate truth that is absolute bliss. 

OM SRI SAMARDHA SAINATH MAHARAJKI JAI!

Arjuna Vishaada Yoga

Bhagavad-Gita starts with Arjuna's despair. The first chapter is called as Arjuna's Grief. we also go through lot of grief everyday in our life. But we have to learn to make this grief as "YOGA". This is the essence of this chapter. To read the chapter, it feels like a regular story just before the war. But if we keenly observe we can learn the deeper meanings of this amazing scripture. This will provide us the essential elements that are required for human existence.

This chapter has 47 verses. The chapter starts when King Dhrutarashtra asks Sanjaya to provide the details of the war. Duryodhana goes to Great Guru Drona and describes the the greatness of army and the names of great warriors. Then all of them were blowing their conchs (sankh) and Arjuna realizes that the war is about to start, asks Srikrishna to take him to the middle of the two armies. He then sees the forces on  both sides and realizes that everyone there belong

to his clan one way or the other. How can he kill own Great grandfather? How can he kill his own teacher who gave everything to him and loved him equal to or more than his own son? How can I kill my own brothers? Even if I win this war, what good is this win? How horrible are the consequences of war? So many people will die. So many ladies will be without husbands and so many children are going to be without fathers. He says "I do not care even if I die, but I do not want to kill all these people". he drops all his fighting gear and sits in the back of his chariot. Sanjaya concludes this chapter by telling all these details.  

Arjuna is a great warrior. He won so many battles and came out as unbeaten hero. When Dharmaraja wanted to do Raajasuya Yaaga, Arjuna alone defeated so many kingdoms, brought all the wealth to his brother, there by getting the name Dhanunjaya. He even helped the Devatas (Demi Gods) to defeat the Demons. He is so great that he even fought against Parama Siva himself. This great of a warrior when it came to his own people, he felt different. He was in dilemma. Usually if anyone has a difficulty, we feel pity for a little while and move on. When something happens to our own family, whole world falls apart. All the walls crumble. We feel like the ordeal will never end.  Same thing happened to Arjuna also. He killed so many people before but now he feels different and tells Lord Krishna that the war is detrimental, so many will die. 

How Arjuna's grief became Yoga? Because he is expressing his frustration in front of Lord himself who is a Great Guru. That is why this despair became Yoga. There is none other than Sri Krishna who can understand this dilemma of life better. From this grief came a beautiful and complete Bhagavad- Gita.  The great Valmiki before he started the epic Ramayana experienced a strong feeling when two birds died in front of him. He immediately says the following sloka. 

mā niṣāda pratiṣṭhā tvamagamaḥ śāśvatīḥ samāḥ! 
yat krauñcamithunādekam avadhīḥ kāmamohitam!! 

You will find no rest for the long years of Eternity For you killed a bird in love and unsuspecting!!  This happened to be the first sloka and he is known as Adikavi (first poet) and later Ramayana emerged. 

Sri Sai Satcharita also was started with some kind of tragedy that is Cholera killing people in Shirdi. Baba used Hand Mill to grind wheat so that he can hold the cholera in the out skirts of Shirdi. There are two stones in the hand mill representing the battlefield of life and we are in the mist of this. We never try to come out of this so called Life's grind. So let us see what we can learn from Bhagavad-Gita and how we can change our lives. We have to us this knowledge to change every thing we do to Yoga.

OM SRI SAMARDHA SAINATH MAHARAJ KI JAI!

అర్జున విషాద యోగము

 భగవద్గీతలోని మొట్టమొదటి అధ్యాయం విషాదంతో ప్రారంభం అవుతుంది. మనం మాములుగా అనుభవించేది విషాదము, కానీ దాన్ని యోగంగా ఎలా మార్చుకోవాలో తెలియచెప్పటమే ఈ అధ్యాయము యొక్క ముఖ్య ఉద్దేశము. చూడటానికి చాలా మామూలు కథ లాగా ఉంటుంది కానీ, లోతుగా పరిశీలిస్తే దీంట్లో ఉన్న ఆధ్యాత్మిక తత్త్వం మనకు అర్ధం అవుతుంది. మన జీవితానికి మంచి పునాది వేసి మనలను మంచి బాటలో నడిపించడానికి ఉపయోగపడేట్లు చేసేదే ఈ అధ్యాయం. 

ఈ అధ్యాయంలో మొత్తం 47 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. మొదటి శ్లోకంలో ధృతరాష్ట్రుడు యుద్ధ విశేషములను గురించి చెప్పమని సంజయుడిని అడగడంతో ప్రారంభం అవుతుంది. తరువాత దుర్యోధనుడు ద్రోణుని వద్దకు వెళ్లి సేనను గూర్చి మాట్లాడుతూ, యోధుల పేర్లను చెప్పును. అలానే అందరూ వారి వారి శంఖములను పూరించటంతో యుద్ధం ఆరంభము అయినదని గ్రహించిన అర్జునుఁడు తన రధాన్ని ఉభయసేనలమధ్యకు తీసుకు వెళ్ళమని శ్రీకృష్ణుని అర్ధిస్తాడు. అక్కడున్న తన వాళ్ళందరిని చూసి, వీళ్లందరినీ చంపుకొని అనుభవించే ఈ రాజ్యం ఎందుకు ? నన్ను పెంచిన నా పితామహులను, నాకు విద్య నేర్పించిన గురువుని చంపాలా ! అని తన వ్యాకులతను వ్యక్తపరుస్తాడు. యుద్ధం వల్ల జరిగే నష్టాలను చెప్తూ, నేను మరణించవలిసి వచ్చిననూ లేదా త్రిలోకాధిపత్యము వచ్చినను కాని, నేను నా స్వజనాన్ని, ఆచార్యులను చంపుటకు ఒప్పుకోను అని చెప్తాడు. ఇక చివరి శ్లోకాలలో అర్జునుడు ఆయుధాలన్నీ క్రింద పడేసి, రధం వెనుక చతికిలపడిపోయిన విషయం వివరించుచు సంజయుడు అధ్యాయమును ముగించెను.

  

అర్జునుడు గొప్ప వీరుడు. ఎన్నో యుద్ధాలు జయించి అజేయుడుగా నిలిచాడు. రాజసూయ యాగానికి ముందు రాజ్యాలన్నిటిని జయించి చాలా ధనాన్ని తన రాజ్యానికి చేర్చి ధనుంజయడు అనే నామాన్ని ఆర్జించాడు. దేవతలకు సహాయం అవసరం అయినప్పుడు చాలా మంది రాక్షసులను సంహరించాడు. స్వయానా పరమశివుడుతో తలపడ్డ గొప్ప పరాక్రమవంతుడు. ఇంత ధైర్యసాహసాలు కల అర్జునుడు ఇలా ఎందుకు డీలా పడిపోయాడు? తన వారందరితో యుద్ధం చేయాల్సి వచ్చేటప్పటికి తనలో ఈ వ్యాకులత మొదలయ్యింది. ఏ విషయమైనా మన దాకా వస్తే కానీ దాని యొక్క తీవ్రత మనకు అర్ధం కాదు. ఎవరో ఎక్కడో చనిపోతే, అయ్యో పాపం అని అనుకోని మన పనులలో మనం నిమగ్నమవుతాము. కాని అదే మన జీవితంలో మనమే ఈ అనుభవం ఎదుర్కోవాలి వస్తే తల్లక్రిందులైపోతాము. ఇక్కడ అర్జునిని పరిస్థితి కూడా ఇదే. ఇంతకు ముందు చాలా మందిని అర్జునుడు సంహరించాడు, తన వాళ్ళతో యుద్ధం చేస్తే, తనకు పాపమని, కుల నాశనం జరుగుతుంది అని బాధపడ్డాడు. 

  

అర్జునిని విషాదము యోగం ఎలా అయింది. ఎందుకు అంటే తన బాధను సాక్షాత్తు భగవానుడైన శ్రీకృష్ణుని వద్ద వ్యక్త పరిచాడు. మన బాధను ఒక పరిపూర్ణ జ్ఞానవంతుడైన గురువు దగ్గర చెప్పుకుంటే అదే విషాద యోగం అవుతుంది. శ్రీకృష్ణుని మించిన పరమ గురువు ఎవరు ఉంటారు. అందుకే ఈ విషాదంలోనుంచి ఒక జ్ఞానరాజం వెలువడింది. అలానే వాల్మీకిమహర్షికి కూడా విషాదంలోనుంచి ఒక అద్భుత కావ్యం వచ్చింది.  ఒక క్రౌంచ పక్షి బాణం తగిలి తన ఎదురుగా చనిపోయిన తరువాత, దానితో ఉన్న జంట పక్షి కూడా ప్రాణాలు వదిలివేస్తుంది. అప్పుడు అయన నోట్లోనుంచి అప్రయత్నంగా ఒక శ్లోకం వెలువడింది. 

మా నిషాద ప్రతిష్ఠాం త్వమగమః శాశ్వతీః సమాః॥

యత్క్రౌంచమిథునాదేకమవధీః కామమోహితం॥

ఓ కిరాతుడా! నీవు శాశ్వతముగా అపకీర్తి పాలగుదువు. ఎందుకంటే క్రౌంచ పక్షులజంటలో కామ పరవశమైయున్న ఒక (మగ) పక్షిని చంపితివి. 

.తన భావనలో వెల్లుబికిన విషాదంలోనుంచి వచ్చిన  కావ్యమే శ్రీమద్రామాయణము. ఆ శ్లోకమే మొట్టమొదటి శ్లోకంగా చెప్పబడింది. అందుకే వాల్మీకి ఆదికవి అయ్యారు. 

శ్రీ సాయి సత్చరిత కూడా ఒక రకమైన సంఘర్షణతోనే మొదలు పెట్టారు. బాబా కలరా జాడ్యాన్ని తరమడానికి తిరగలిలో గోధుమ పిండిని తీస్తారు. తిరుగలిలో ఉన్న రెండు రాళ్ళే జీవన సమరం. ఈ సమరంలో మనం నలిగిపోతూ ఉంటాము. దీనిలోనుంచి బయటపడే మార్గం గురించి ఆలోచించము.

ఈ అధ్యాయము నుంచి మనము మన జీవితాన్ని ఎలా మార్చుకోవాలో నేర్చుకోవచ్చు. ఈ శ్లోకాలలో ఉన్న మానసిక సంఘర్షణ ఏమిటో తెలుసుకోవాలి. ఈ సంఘర్షణను ఒక యోగంగా ఎలా మార్చుకోవాలో కూడా నేర్చుకోవచ్చు. 

 .

 శ్రీ సమర్థ సద్గురు సాయినాథ్ మహారాజు కి జై !