In human life, the guru's place is pre-eminent. By keeping utmost faith in Guru alone, everything is obtained. A devotee's entire strength is due to his guru. Devotion to the guru is superior to devotion to gods and goddesses.
భగవంతుడే స్వయంగా చెప్పిన శాస్త్రమే భగవద్గీత. సర్వ మానవాళిని ఈ భవసాగరంనుంచి రక్షించడానికి శ్రీకృష్ణుడే స్వయంగా అర్జునిని అడ్డుగా పెట్టుకొని భగవద్గీతను చెప్తే, దాన్ని వ్యాస భగవానుడు గ్రంధస్తం చేయడం జరిగింది. ఈ గీతపద్దెనిమిది అధ్యాయాలతోసర్వ ఉపనిషత్తుల సారాన్ని మనకు అందించిన ఏకైక శాస్త్రము. భగవంతుడు ఒక్కడే అని, ఉన్నదంతా ఆ విరాట్ స్వరూపమే అని, ఆ అధ్బుత చైతన్యమే మనమని తెలియచెప్పే శాస్త్రమే భగవద్గీత.
సాయినాథుడు షిర్డీవాసుడై, జ్ఞానేశ్వరీ అని పిలవబడే ఈ భగవద్గీతను కేవలం చదవడమే కాకుండా, దాన్ని మన జీవితంలో ఎలా అవలంబించాలో చేసి చూపించిన పరమ గురువు. ఆ పరమ గురువు ఆశీస్సులతో మన మందరము ఈ భగవద్గీతను అనుసరించడానికి ప్రయత్నిద్దాము.
"సర్వ శాస్త్రమయీ గీతా" అని మహాభారతంలో చెప్పడం జరిగింది. ఈ గీతనే సుగీతా అన్నారు. మనకు జీవన విధానాన్ని, జీవన లక్ష్యాన్ని, దాన్ని చేరుకొనే మార్గాన్ని చూపించిన అద్భుతమైన శాస్త్రము. ప్రతిఒక్కరు గీతను విని, అర్ధం చేసుకొంటె వేరే శాస్త్రాల అవసరమే లేదు. శ్రీ మహా విష్ణువే స్వయంగా వరాహ పురాణంలో ఇలా చెప్పారు. నేను గీతను ఆశ్రయించి ఉంటాను. గీతయే నా నివాసము. పాలనకర్తగా పాలించుటకు నాకు ఉపయోగపడే సాధనమే గీతా జ్ఞానము అని చెప్పారు.
మహాభారతము పద్దెనిమిది పర్వాలతో పంచమవేదంగా పిలవబడుతుంది. అలానే భగవద్గీత కూడా పద్దెనిమిది అధ్యాయాలతో మనకు అందించటం జరిగింది.వేదాలకు చివరిభాగంలో ఉన్న ఉపనిషత్తుల సారమంతా రంగరించి శ్రీకృష్ణ భగవానుడు గీత రూపంలో ఇచ్చిమనలనుకరుణించారు. మహానుభావులు ఎందరో ఈ గ్రంథరాజానికి భాష్యం వ్రాసి మనకు అర్ధం అయ్యేలా చేశారు. వారందరూ చూపిన మార్గంలో మనం కూడా ప్రయాణిద్దాము. ఈ ప్రయాణంలో వారందరి ఆశీస్సులు మనపై ఉండాలని ప్రార్థిద్దాము.
మహాభారతం నుంచి చాలా నేర్చుకోవాల్సిన అంశాలు ఉంటాయి. భారతంలో లేనిదంటూ ఏమీ లేదని మన పెద్దలు చెప్తారు. భారతంలో ధర్మానికి పెద్దపీట వేశారు. భీష్మ, ద్రోణ, కర్ణులు వారికి తెలిసిన ధర్మాన్ని వారు పాటించారు. వారిలో చాలా గొప్ప గుణాలు ఉన్నాయి. కానీ వారు అధర్మాన్ని ఆశ్రయించారు. అలానే మనం కూడా ధర్మంగానే బతుకుతున్నాము అని అనుకుంటాము. నేనెవరికి అన్యాయం చేయడం లేదు, ఒకరి సొమ్ము తినడం లేదు. కాబట్టి నేను న్యాయంగానే బతుకుతున్నాను అని మనం అనుకోవచ్చు. కాని మనమెందుకు సుఖ దుఃఖాలతో సతమతం అవుతున్నాము. జీవితంలో ఈ ఒడిదుడుకులను ఒక్కోసారి తట్టుకోలేక పోతున్నాము అంటే మనం ఇంకా తెలుసుకోవాల్సినదేదో ఉందిఅని అర్ధం చేసుకోవాలి. మనం నిజాన్ని అర్ధం చేసుకొంటే కాని ఈ ద్వంద్వాలను మనం సంయమనంతో ఎదుర్కోగలుగుతాము.
మహాభారత యుద్ధం పద్దెనిమిది రోజులు జరిగింది. పదోరోజు భీష్ముల వారు పడటం జరిగింది. అప్పడు సంజయుడు ధృతరాష్ట్రుని వద్దకు వచ్చి ఈ విషయం చెప్పగా, అప్పటి దాకా జరిగిన యుద్ధం అంతా విపులంగా చెప్పమని ధృతరాష్ట్రుడు కోరడం జరిగింది. అలా భగవద్గీత శ్లోకం మొదలవుతుంది. మొత్తం 700 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. దీన్ని మూడు షడ్గాలుగా విభజిస్తే, మొదటి ఆరు అధ్యాయాలు కర్మ యోగంగా, తరువాత ఆరు భక్తి యోగంగా, చివరి ఆరు అధ్యాయాలు జ్ఞాన యోగంగా చెప్తారు. వేదాలలో కర్మ కాండ, ఉపాసనా కాండ మరియు జ్ఞాన కాండ అనే మూడు భాగాలు ఉన్నాయి. జీవితంలో సర్వ కర్మలు ఆచరించినా, ఎంత ఉపాసన చేసినా, మానవుడు సరియైన జ్ఞానం లేకుండా తన గమ్యాన్ని చేరుకోలేడు. ఈ జ్ఞానమే యోగం అంటారు.
యోగం అంటే కలయిక అనే అర్ధం ఉంది. మనం ఎక్కడనుంచి వచ్చామో, ఈ సంసారమనే భవ బంధంలో మనం ఎలా ఇరుక్కు పోయామో, మనకు మనంగా ఎలా మిగిలిపోతామో తెలుసుకొనే జ్ఞానమే ఈ భగవద్గీత. అందుకే కర్మను కర్మ యోగంగా, భక్తిని భక్తి యోగంగా మార్చుకోవాలి. ఈ జ్ఞానాన్ని తెలుసుకొని, అనుసరించి, అనుభవంలోకి తెచ్చుకున్నప్పుడు అది జ్ఞాన యోగం అవుతుంది.
ఇవన్ని ఆచరించడానికి మనకు అడ్డుపడే పరిస్థితులనుంచి, గుణాలనుంచి ఎలా తప్పించుకొని ముందుకు సాగాలో తెలిపే జ్ఞానమే గీతా జ్ఞానము. మనందరిని ఒక గీతలో నడిపించేదే ఈ సుగీత.
This verse is from Gita dyana. The Lord himself gave Bhagavad-Gita. Arjuna was just a pretext and through him the entire mankind benefited when Lord Krishna gave Bhagavadgita to rescue people from daily mundane life, conflicts of everyday life, and to motivate people to reach their destination that is self-realization. This was given in 18 chapters and Vyasa compiled this beautifully. Lord Krishna showed Arjuna the universal secret and how to reach that highest state by sadhana. The universal soul (Paramatma) is the only one that exists and we are all part of that and understanding this Paramaatma is the main goal of teachings of Bhagavad-Gita.
Sri Shirdi Sai reiterated the concepts of Bhagavad-Gita by living not just by preaching. He showed us how to maneuver this conflict ridden life. He also showed the means to have a balanced life even in the mist of conflict. So we surrender to our Samardha Sadguru Sri Sainath Maharaj, so that we can get his blessings to understand the real meaning of this great scripture and incorporate into our daily life.
The great epic Mahabharata praises Bhagavad-Gita as “Sarva Saasthramayi Geeta”. Truly this is a masterpiece and is the essence of all Upanishads. This teaches the discipline that we all need in our life so that all our ducks are in a row. That’s why the saying goes as “Gita Sugita”. The Bhagavad-Gita teaches us the way of life, goal of life and how to reach that goal. If we adopt this great scripture as our guide we do not need anything else in our lives. In Varaaha Purana, Lord Maha Vishnu says “Gita is my abode, I depend on this, and this helps me with my job as preserver of all the worlds”. What other words do we need to praise the greatness of this incredible Scripture.
Mahabharata is also called as Panchama Veda” that is 5th veda. Lord Krishna elegantly crafted the essence of all the Upanishads in the form of Bhagavad-Gita so that we do not have to scramble for the ultimate knowledge. Mahabharata has 18 Parvas (chapters) and Bhagavadgita is also compiled in 18 chapters. This came directly from the Lord himself. So many great minds wrote the commentary on Bhagavad-Gita so that we can understand the meaning. They paved the way for us and we will continue to travel in the similar path which is time tested. We will pray to all those great souls to give us the strength, endurance and give us their blessings.
Great Scholars say that there is nothing that you cannot find in Mahabharata. Everything is available in Mahabharata. Righteousness was given a major role in the epic. Bhishma, Drona and Karna followed the Dharma to the best of their ability. They tried to be righteous in their own way. Unfortunately they were on the wrong side of the equation. They were assisting ADHARMA (Unrighteousness) and this got him in trouble. In a similar way lot of people think that they are living better and they are good people. We do not harm anyone, we do not expect from other people and we try to live as righteously as possible. So what’s wrong in this? But question is why do we suffer still? We are crippled sometimes with opposites of life. We face conflict in our life constantly. Is this good or bad for me? Is this the right thing to do or not? To choose between two good things also creates conflict. We are totally disabled at times with these issues. That means we are not perfect or not in balance with the nature. We are not in balance with our surroundings. We have to know more about this life and we cannot blindly follow other people who also do not have a clue about this life. We can face these difficulties or pairs of life with patience only with right knowledge. So this right knowledge is given to us through Bhagavad-Gita.
The Mahabharata war took place for 18 days and on the 10th day the great Bhisma fell to the ground. Then Sanjaya came back from Kurukshetra to King Dhrutharaashtra in Hastinapura to convey the bad news. That really depressed the King but he had some hope left. So he wanted to know the whole story of war from the beginning. This is how Bhagavad-Gita started and there are close to 700 verses in this great scripture. The whole scripture can be divided into three segments. First 6 chapters were described as Karma Yoga, next 6 as Bhakti Yoga and last 6 chapters as Jnana yoga. Vedas can be roughly told as Karma Kanda, Upaasana Kanda and Jnana Kanda. No matter how much we are good at performing the ritualistic karmas and pujas without Jnana (knowledge) we cannot attain the salvation. This knowledge is called as Yogam.
Yogam means the merge with the absolute. How did we take birth? Where did we come from? Why we got caught up in this birth death cycle? How do we get out of this? All these questions are answered with clarity in Bhagavad-Gita.
Bhagavad-Gita helps us to navigate the conflict ridden ocean of life. It teaches us to convert regular action to karma yoga, regular devotion to Bhakti Yoga. Then we develop proper intellect so that we become eligible to attain the knowledge that is Jnana. When we do sadhana with right Jnana then we will experience the truth. This sadhana is then called Jnana Yoga. But there are so many obstacles in the path. In the last chapters of Bhagavad-Gita we learn how to untangle ourselves from these so called Gunas (qualities), characters, and vasanas (impressions). Such is the greatness of this gospel of God.
బాబా శరీరాన్ని వదిలే ముందు కొన్ని సూచనలు ఇచ్చారు. మనం ఇంతకూ ముందు అధ్యాయంలో విజయదశమి రోజున బాబా మహాసమాధి చెందారు అని చెప్పుకున్నాము. మహాసమాధికి కొన్ని రోజుల ముందు వజే అనే ఆయన చేత బాబా రామ విజయం అనే గ్రంధాన్ని చదివించుకున్నారు. మొట్టమొదట వజే ఏడు రోజుల్లో పారాయణం పూర్తి చేస్తారు. రెండో సారి రాత్రిపగలు చదివి రెండవ పారాయణం పూర్తి చేస్తారు. మరల బాబా మూడో సారి చదవమంటారు. తాను మూడు రోజులు చదివి అలసిపోతాడు. అప్పుడు బాబా అతనికి సెలవిచ్చి పంపుతారు. ఎవరైనా మరణానికి సిద్ధంగా ఉన్నప్పుడు వారి వారి మత గ్రంధాలు చదవడం ఆనవాయితి. అలానే శుక బ్రహ్మ పరీక్షిత్ మహారాజుకు ఏడు రోజులలో భాగవతం చెప్పి ఆయనను అనుగ్రహించారు. బాబా పరమాత్మ అయినా సంప్రదాయాన్ని అనుసరించి రామవిజయ పారాయణ చేయించారు.
బాబా చివరిక్షణం వరకు భక్తులకు సలహాలు ఇస్తూ ధైర్యం చెప్పారు. రెండు మూడు రోజుల ముందు భిక్షకు వెళ్లడం మానేశారు. కాకాసాహెబు దీక్షిత్ మరియు శ్రీమాన్ బూటీ గారు ద్వారకామాయిలోనే భోజనం చేసేవారు. అక్టోబర్ 15 1918 రోజున వారిని బాబా వాడాకు వెళ్లి భోజనం చేయమని ఆజ్ఞాపిస్తారు. అక్కడ ఇంకా లక్ష్మి బాయి, భాగోజి షిండే, భయ్యాజీ, బాలా షిమ్పే మరియు నానాసాహెబ్ నిమోన్కర్ ఉంటారు. శ్యామా మెట్లమీద కూర్చొని ఉంటారు. లక్ష్మి బాయికి తొమ్మిది నాణాలు ఇచ్చిన తరువాత బాబా ఇలా అంటారు " మసీదులో తనకు బాగాలేదని, తనను రాతితో కట్టిన బూటీ మేడలోకి తీసుకుపోయిన బాగుండునని చెప్పారు. ఇలా అంటూ భయ్యాజీ మీదకు ఒరిగి ప్రాణములను విడుస్తారు. భాగోజి ఈ విషయం నిమోన్కర్కు చెప్పగా, ఆయన బాబా నోటిలో కొంచెం నీరు పోస్తే అది కాస్తా బయటకు కారిపోతుంది. అప్పుడు ఆయన దేవా! అనగా బాబా మెల్లగా "ఆ" అంటారు. ఇక తరువాత తమ భౌతిక శరీరం వదిలివేస్తారు.
షిర్డీ అంతా బాబా మహాసమాధి చెందిన వార్త పాకి అందరు అక్కడకు వస్తారు. అందరిలో తరువాత కార్యక్రమం మీద, ఎలా సమాధి చేయాలి అనే అంశం మీద చర్చ జరిగింది. ముస్లిం భక్తులు బాబా శరీరాన్ని ఆరుబయట సమాధి చేసి గోరి కట్టాలి అని నిర్ణయించారు. కాని రామచంద్ర పాటిల్ మిగిలిన గ్రామస్థులందరితో కలిసి బాబా కోరిన విధంగా బూటీ వాడాలో ఉంచాలి అని తీర్మానించారు. ఈ రెండువాదనల ఎటు తేలక పొతే అందరిలో కలవరం మొదలయ్యింది. అప్పుడు రహాతానుండి సబ్ ఇన్స్పెక్టర్, కోపర్గావ్ నుండి మామల్తదార్ మరియు కొందరు అధికారులు వస్తారు. వారు ఎన్నిక జరగాలి అని నిశ్చయించితే ఎక్కువ ఓట్లు బాబా కోరిన దాన్నే బలపరుస్తాయి. అప్పుడు బూటీ వాడాలో ఎక్కడైతే మురళీధరుని ఉంచాలి అనుకున్నారో అదే స్థానంలో బాబా శరీరాన్ని ఉంచుతారు. ఇక్కడ నార్కే గారు ఒక్క విషయం చెప్పారు. బాబా శరీరం 36 గంటల తరువాత కూడా ఏమి పాడవకుండా ఉంది. ఆయన కఫినీని చింపకుండా తీయగలిగారు. బాలాసాహెబ్ భాటే, ఉపాసినీ బాబా కలిసి జరగవలిసిన కార్యక్రమాలు దగ్గర ఉండి పూర్తి చేస్తారు.
బాబా మహాసమాధికి కొన్ని రోజుల ముందు బాబా ఎప్పుడు తన దగ్గరే ఉంచుకొని అపురూపంగా చూసుకునే ఇటకరాయి రెండు ముక్కలు అవుతుంది. మసీదును సుబ్రపరిచే ఒక కుర్రవాడు పొరపాటున ఆ ఇటకరాయిని శుభ్రం చేస్తూ క్రింద పడవేస్తాడు. అప్పుడు అది రెండు ముక్కలు అవుతుంది. బాబా వచ్చి ఈ విషయం తెలుసుకొని ఇలా అంటారు. ఇది ఇటుక కాదు. నా యదృష్టమే ముక్కలు అయిపోయినది. అది నా జీవితపు తోడూనీడ. దాని సహాయం వలననే నేను ఆత్మానుసంధానము చేసేవాడిని. ఈ రోజు అది నన్ను విడిచినది అని అంటారు. ఈ ఇటుకపై బాబాకు ఇంత ప్రేమా అని మనం అనుకోవచ్చు. కాని దీని విషయం బాబాకే తెలియాలి. వారు సుద్ద చైతన్యులు. వారికి ఈ అశాశ్వతమైన వాటి మీద మమకారం ఉండదు. ఈ ఇటుక గురు భక్తికి ప్రతీకగా కొందరు చెప్తారు.జీవన్ముక్తులకు ఇలా ప్రాపంచిక పరంగా అందరిలాగా భౌతిక పరంగా ఆలంబన ఉండదు. కాని అందరిలాగా వారు ప్రవర్తించవచ్చు.
బాబా మూడురోజుల సమాధి
సాయిబాబా శరీరాన్ని వదలడానికి ముప్పై రెండు సంవత్సరాలకు పూర్వమే వారి సమాధి అయిపోయిఉండేది. కాని మహల్సాపతి యొక్క బుద్ధి చాతుర్యం వలన ఆ దురదృష్ట సంఘటన ఆగింది. మార్గశిర శుద్ధ పౌర్ణమి నాడు బాబా ఆయాసంతో అస్వస్థులయ్యారు. శరీరధర్మాన్ని సహించటానికి ప్రాణాలను బ్రహ్మాండంలో చేర్చారు. మసీదులోని సభా మండపంలో ఒక మూలన ఉన్న స్థలాన్ని వ్రేలితో చూపించి అక్కడ నా సమాధి కోసం త్రవ్వి ఆ స్థలంలో నన్ను ఉంచండి. మహల్సాపతితో మూడురోజుల వరకూ నన్ను వదలకుండా జాగ్రత్తగా చూడు అని స్పష్టంగా చెప్పారు.
"నా సమాధి పై రెండు జండాలు ఉంచండి" అని చెప్పుతూ బాబా తమ ప్రాణాలను సహస్రారంలో నిలిపారు. ఆకస్మాత్తుగా తల తిరిగి పడినట్లు నిశ్చేష్టగా పడిపోతే వారు క్రింద పడకుండా మహల్సాపతి తన ఒడిలో పడుకోబెట్టుకున్నాడు. రాత్రి పది గంటల సమయంలో ఆ విధంగా జరిగితే, అందరికి నోట మాట రాలేదు. బాబా
యొక్క శ్వాసకాని, నాడికాని ఆడటంలేదు. బాబా ప్రాణాలు వదిలివేసినట్లే అనిపించింది. జనులకు ఆ పరిస్థితి భయంకరంగా ఉంది. కాని సాయి మాత్రం సుఖంగా ఉన్నారు. మహల్సాపతి అతిజాగరుతతో అహర్నిశలూ సావధానంగా సాయిని జపిస్తూ అక్కడే మెలకువగా కూర్చున్నారు. సమాధిని త్రవ్వడానికి సాయి స్వయంగా ఆజ్ఞాపించినా అలా చేయటానికి ఎవరికి ధ్యైర్యం చాలలేదు. బాబా సమాధి స్థితిలో ఉండటం చూసి, గ్రామ ప్రజలందరూ అక్కడ చేరి ఆశ్చర్యంగా చూడసాగారు.
మహల్సాపతి మాత్రం బాబా తలను ఒడి నుంచి క్రిందకు దించలేదు. ప్రాణాలు పోయాయని తెలుసు కాని, ఒక్కసారిగా భక్తుల గుండెలు అవిసిపోతాయని "మూడు రోజులు ఉంచండి" అని బాబా లోకులను మభ్యపెట్టారు అని భక్తులు అనుకున్నారు. బాబా శ్వాస ఉచ్వాసలుఆగిపోయాయి. వారి ఇంద్రియాలన్ని చలన రహితమయ్యాయి. ఏదీ కదిలే సూచన లేదు. శరీరంలోని వేడి కూడా మందగించింది. బాహ్య వ్యవహారాల స్పృహ అసలులేదు. వాక్కు ధృడ మౌనం వహించినట్లుంది. మరల ఎలా స్పృహకు వస్తారు అని అందరికి చింత పట్టుకుంది.రెండు రోజులు గడిచిపోయినా బాబాకు స్పృహరాలేదు, మౌల్విముల్లా ఫకీరులు వచ్చి ఇక మీదట ఏం చేయాలని ఆలోచించసాగారు. అప్పాకులకర్ణి, కాశీరాం వచ్చి బాగా ఆలోచించి, బాబా తన ధామానికి చేరుకున్నారు. కనుక వారి శరీరానికి విశ్రాంతి ఇవ్వాలి అని నిశ్చయించారు.అయితే ఇంత తొందర పనికిరాదు. కొంతసేపు ఆగటం మంచిది. బాబా ఇతరుల వలె కాదు. వారిమాట తిరుగులేనిది అని కొందరు అన్నారు. వెంటనే మిగతా వారు శరీరం చల్లబడిపోయింది, ఇక ఎక్కడి నుండి చైతన్యం వస్తుంది? అంతా ఎంత తెలివిలేనివారు అని అన్నారు. వారిని సరియైన వేళలో సమాధి చేయడానికి వారు చూపించిన స్థలంలో త్రవ్వండి. భక్తులందరిని పిలవండి, అన్నీ సిద్ధపరచండి అని అలా చర్చించు కుంటూనే మూడు రోజులు గడిచిపోయాయి.
తరువాత మూడు గంటల ప్రాంతంలో బాబాలో చైతన్యం కలిగింది. మెల్లమెల్లగా బాబాకు స్పృహ వచ్చింది. శరీరం కదిలింది. శ్వాస ఉచ్వాసలుమొదలయ్యాయి. పొట్టకూడా కదల సాగింది. బాబా వదనం ప్రసన్నంగా కనిపించింది. వారి కళ్ళు తెరుచుకున్నాయి. మహల్సాపతి బాబా ముఖాన్ని సంతోషంగా చూచాడు. సాయిబాబా కూడా తలను ఆడించారు.మౌల్వీలు ఫకీరుల ముఖాలు పాలిపోయాయి. భయంకరమైన సంఘటన తొలగిపోయింది. మౌల్వీ యొక్క బలవంతానికి మహల్సాపతి బాబా ఆజ్ఞను పాలించకుండా, తన నిర్ణయాన్ని ఏ కాస్త సడలించి ఉన్న కఠిన పరిస్థితి ఏర్పడేది. 1886 నుంచి 1918 వరకు బాబా నిరవధికంగా ఎంతో మంది భక్తులను సంరక్షించడం జరిగింది.
తరువాత జోగ్ గారిని బాబా ఎలా అనుగ్రహించారో హేమద్పంత్ గారు చెప్పారు. మేఘా మరణం తరువాతబాపుసాహెబ్ జోగ్ మసీదులోను మరియు చావడిలోనూ బాబా మహాసమాధి చెందేవరకు ఆరతులు ఇచ్చేవారు. ఆయన 1909 లో ఉద్యోగవిరమణ చేసి భార్యతో సహా వచ్చి బాబాకు సేవ చేసుకున్నారు. ఆయనకు పిల్లలు లేరు. ఆయనకు జ్ఞానేశ్వరి, ఏకనాథ భాగవతం చదివి వచ్చిన వారందరికీ బోధించేవారు. ఇలా ఈనో సంవత్సరాలు బాబా సేవలో ఉన్నా తనకు ఇంకా తనకు శాశ్వత శాంతి కలగడం లేదు అని బాబా దగ్గర బాధ పడతాడు. అప్పుడు బాబా ఆయనను ఓదార్చి నీ పాపపుణ్యములు త్వరలోనే భస్మం అవుతాయి అని, త్వరలోనే సన్యాసం పుచ్చుకొని గమ్యం చేరుకుంటావని చెప్తారు. అలానే కొన్ని రోజులకి తన భార్యకూడా కాలం చేస్తుంది. అప్పుడు జోగ్ ధ్యానపరుడై, సాధన పరిణితి చెంది జీవితపరమావధిని అనుభవపూర్వకంగా తెలుసుకుంటాడు.
ఈ అధ్యాయంలో బాబా యొక్క మధుర వాక్కులను పొందుపరచడం జరిగింది.
ఎవరైతే నన్ను ఎక్కువగా ప్రేమించెదరో వారు ఎల్లప్పుడూ నన్ను దర్శించెదరు. నేను లేక ఈ జగత్తు అంతయూ వానికి శూన్యము. నా కథలు తప్ప మరెమియూ చెప్పడు. సదా నన్నే ధ్యానము చేస్తూ ఉంటాడు.
ఎవరైతే నాకు సమర్పించకుండా ఏమియు తినరో అట్టివారిపై నేను ఆధారపడి ఉంటాను.
ఎవరైతే సర్వస్య శరణాగతి చేసి నన్నే ధ్యానింతురో వారికి నేను రుణగ్రస్తుడను. వారికి మోక్షమునిచ్చి వారి ఋణం తీర్చుకుందును.
అలానే బాబా "నేను" అనగా ఎవ్వరో కూడా వివరించి చెప్పారు. నన్ను వెదకుటకు ఎక్కడకు పోనక్కరలేదు. నీ నామము ఆకారము విడిచినచో నీ లోనే కాక సర్వ జీవులలో నన్నే చూచెదవు. దీనిని అభ్యసించినచో సర్వవ్యాపకత్వము అనుభవించి నాలో ఐక్యము పొందెదవు.అంతరాత్మ నీవేనని గ్రహించెదవు.
ఇలా బాబా యొక్క అనుగ్రహ వాక్యాలతో హేమద్పంత్ గారు బాబా మహాసమాధికి సంబంధించిన అధ్యాయాలు పూర్తి చేశారు.
Baba knew when he is going to leave his body so he asked Mr. Vaze to read Rama Vijaya to him. He read this for one week, then Baba asked him to read this again day and night. In the next three days he finished the parayana. Then third time Baba asked him to continue but Mr. Vaze was exhausted. Still he read for three more days. Baba let him go and kept to himself for the ultimate moments. Here Baba followed the general practice amongst the Hindus that when a man is about to die, some good religious scripture is read out to him with the object that his mind should be withdrawn from worldly things and fixed in matters spiritual, so that his future progress should be natural and easy. We all heard about Great Shuka brahma expounding Bhagavat purana to king Parikshit who was cursed by the son of a Brahmin Rishi and was about to die after a week. Baba being an incarnation of God needed no such help, but just to set an example to the people, He followed this practice.
Baba let nobody know the exact time of His departure. Baba stopped going for bhiksha two or three days before his Mahasamadhi. He was conscious to the last and was advising the devotees not to lose heart. Kakasaheb Dixit and Booty were dining daily with Him in the Masjid. That day (15th October) after arati, Baba asked them to go to their residence for dining. Still a few, viz., Laxmibai Shinde, Bhagoji Shinde, Bayaji, Laxman Bala Shimpi and Nanasaheb Nimonkar remained there. Shama was sitting down on the steps. After giving Rs. 9/- to Laxmibai Shinde, Baba said that He did not feel well in the Masjid and that He should be taken to the Dagadi (stone) Wada of Booty, where He would be alright. Saying these last words, He leaned on Bayaji, he left his mortal coil. Bhagoji noticed that His breathing had stopped and he immediately told this to Nanasaheb Nimonkar who was sitting below. Nanasaheb brought some water and poured it in Baba's mouth. It came out. Then he cried out loudly 'Oh Deva.' Baba seemed just to open His eyes and say 'Ah' in a low tone. But it soon become evident that Baba had left His body for good.
Everyone in Shirdi came running to Dwarakamai as they heard the news. Then the big question arose on how to dispose Baba’s physical body? Muslims wanted this to happen in an open space with a tomb. Other people did not agree with this opinion as Baba asked to be taken to Booty wada. After 36 hours of conflict some officers came and everyone voted for this. More people voted to support Baba’s word that he should be in Booty wada. While all the arguments were going on, Baba appeared to Laxman Joshi and told him to continue with arathi. Then Bapusaheb Jog did the afternoon arathi. On Wednesday evening Baba's body was taken in procession and brought to the Wada and was interred there with due formalities in the garbha, i.e., the central portion reserved for Murlidhar. In fact Baba became the Murlidhar and the Wada became a temple and a holy shrine, where so many devotees went and are going now to find rest and peace. All the obsequies of Baba were duly performed by Balasaheb Bhate and Upasani, a great devotee of Baba.
Breaking of the Brick
Baba gave another indication also which occurred few days before Baba’s Mahsamadhi. Baba used to rest on a brick and used this as a pillow. One day, during Baba's absence, a boy who was sweeping the floor, took it up in his hand, and unfortunately it slipped from thence fell down broken into two pieces. When Baba came to know about this, He bemoaned its loss, crying - "It is not the brick but My fate that has been broken into pieces. It was My life-long companion, with it I always meditated on the Self, it was as dear to Me as My life, it has left Me to-day." Some may raise here a question - "Why should Baba express this sorrow for such an inanimate thing as a brick?" To this Hemadpant replies that saints incarnate in this world with the express mission of saving the poor helpless people, and when they embody themselves and mix and act with the people, they act like them, i.e., outwardly laugh, play and cry like all other people, but inwardly they are wide awake to their duties and mission.
Baba’s 72 hour Samadhi:
Sai Baba could have taken Mahasamadhi 32 years prior to real Mahasamadhi day in 1918. It was because of great bhakta Mhalsapati that situation was averted. On Margashirsh Purnima day (thirty-two years before the Mahasamadhi) Baba had an attack of asthma and he became very uneasy. In order to bear this bodily pain, Baba raised his ‘prana’ high up and went into samadhi. Baba told Mhalsapati as follows;
“For three days from now I will rise my ‘prana’ high up and go into samadhi. Do not wake me up”. Baba told them. “See that corner of the courtyard,” Baba said pointing his finger. “Dig there for my samadhi and place me there”. Then looking at Mhalsapati, he point blank said to him: “Do not neglect me for three days. Place two flags at that site as an indication”. Saying this, he raised his ‘prana’ high up. Suddenly he whirled around and became unconscious. Mhalsapati
placed him on his lap. Others lost hope. It was about 10 o’clock at night when this happened. Oh, everyone became still, thinking about the sudden turn of events. Mhalsapati remained alert day and night and took care of Sai. As there was no movement in the body, people started worrying and two days passed by. Then Moulvis and fakirs came and gave their opinion. Then everyone thought Baba had achieved his abode of peace and the body should be given eternal rest. Some said: “Wait a little longer. Such haste is not good. Baba was not like ordinary people. Baba’s words come true”. Others promptly replied: “How will the life spirit return to a body which is ice cold? How foolish all these are! Dig a grave at the place shown (by him). Call all the people. Perform the last rites on time. Make all the preparations.”
Thus, while the discussions to do or nor to do went on, the time period of three days was over. Then, early in the morning, at 3 o’clock, the life spirit was observed as returning. Very slowly his eyes opened, the body stirred and the limbs stretched, the breath re-commenced and the abdomen was seen to move. His face showed a cheerful expression, the eyes began to blink, the unconsciousness went and a state of awakening arose. It seemed as if he had been reminded of a body he had forgotten. The lost treasure had been found again and was freely available.
Mhalsapati supported Baba's body on his own knee, and when officers, including the village headman karnam, etc., held an inquest over the body, declared it dead, and wanted it to be buried. Mhalsapati with the help of others stoutly opposed their proposal and saved Baba from losing his body. Thus, he rendered a valuable service in 1886, after which Baba lived for 32 years to create this huge Sai movement that has covered this land. We cannot even imagine that situation but we know that Baba intended this kind of miracle.
Bapusaheb Jog's Sannyas
Hemadpant closes this chapter by talking about how Baba blessed Bapusaheb Jog. After his retirement from Govt. Service (He was a Supervisor in the P.W. Department) in 1909 A.D., he came and lived in Shirdi with his wife. He had no children. Both husband and wife loved Baba and spent all their time in worshipping and serving Baba. After Megha's death, Bapusaheb daily did the arati ceremony in the Masjid and Chavadi till Baba's maha-samadhi. He was also entrusted with the work of reading and explaining Jnaneshwari and Ekanathi Bhagawat in Sathe's Wada to the audience. After serving for many years, Jog asked Baba - "I have served you so long, my mind is not yet calm and composed, how is it that my contact with Saints has not improved me? When will You bless me?" - Hearing the Bhakta's prayer Baba replied - "In due time your bad actions (their fruit or result) will be destroyed, your merits and demerits will be reduced to ashes, and I shall consider you blessed, when you will renounce all attachments, conquer lust and palate, and getting rid of all impediments, serve God whole-heartedly and resort to the begging bowl (accept sannyas)." After some time, Baba's words came true. His wife predeceased him and as he had no other attachment, he became free and accepted sanyas before his death and realized the goal of his life.
Baba's Nectar-like words
At the end of this chapter Hemadpanth writes about Baba’s nectar like words. Baba said –
"He who loves me most, always sees Me. The whole world is desolate to him without me, he tells no stories but mine. He ceaselessly meditates upon me and always chants my name.
I feel indebted to him who surrenders himself completely to me and ever remembers me. I shall repay his debt by giving him salvation (self-realization).
I am dependent on him who thinks and hungers after me and who does not eat anything without first offering it to me.
He who thus comes to me, becomes one with me, just as a river gets to the sea and becomes merged (one) with it. So leaving out pride and egoism and with no trace of them, you should surrender yourself to me who am seated in your heart."
Who is this me?
Sai Baba expounded many a time Who this ME (or I) is. He said "You need not go far or anywhere in search of Me. Barring your name and form, there exists in you, as well as in all beings, a sense of Being or Consciousness of Existence. That is Myself. Knowing this, you see Me inside yourself, as well as in all beings. If you practise this, you will realize all-pervasiveness, and thus attain oneness with Me."
Such nectar, pure auspicious ambrosia always flowed from Baba's lips. He therefore, concludes - Those who lovingly sing Baba's fame and those who hear the same with devotion, both become one with Sai.
గురు కృపా యోగం కలిగితే భవభయ దుఃఖాలు తొలిగిపోతాయి. ముక్తి మార్గ ద్వారాలు తెరుచుకొని కష్టాలు సుఖాలుగా మారిపోతాయి. నిత్యం సద్గురు చరణాలను స్మరిస్తే విఘ్నాలను కలిగించే విఘ్నం తొలిగిపోతుంది. మరణానికి కూడా మరణం వచ్చి ప్రాపంచిక దుఃఖాలను మరిచిపోగలరు. అందరు తమ శ్రేయస్సు కొరకు సాయి సమర్ధుని చరిత్రను శ్రవణం చేస్తే శీఘ్రముగా అత్యంత పావనులవుతారు.ఈ అధ్యాయంలో హేమద్పంత్ గారు బాబా మహాసమాధి గురించి ప్రస్తావిస్తూ, రెండు సంవత్సరాల ముందు బాబా దీనికి సంబంధించిన ఆధారం ఎలా చెప్పారో అన్న విషయం చెప్పడం జరిగింది. అలానే లక్ష్మి బాయి గురించి చెప్పారు.
బాబా యొక్క సహవాస సుఖాన్ని అర్థ శతాబ్దం కంటే ఎక్కువ కాలం అనుభవించి ఆనందించిన షిర్డీ ప్రజలు ధన్యులు. 1918 అక్టోబర్ 15, దక్షిణాయన ప్రధమ మాసంలో శుక్ల పక్షంలోని విజయదశమి రోజున బాబా శరీరాన్ని వదిలారు. ముసల్మానుల మొహరం నెలలోని తొమ్మిదవ తారీఖున కత్తల్ రాత్రి రోజున సుమారు మధ్యాన్నం రెండు గంటలప్పుడు బాబా నిర్వాణానికి సిద్ధమయ్యారు. బుద్ధుని బుద్ధ జయంతి రోజున సాయి యొక్క పుణ్య తిథి. పన్నెండున్నర గంటలు గడిచి, దశమి కాలం పూర్తిగా దాటిపోయి ఏకాదశి వచ్చింది. కనుక సాయి యొక్క నిర్వాణ కాలం ఏకాదశి. సూర్యోదయం నుండి తిథిని పాటిస్తే, ఆ రోజు తిధి దశమి. అందువల్ల సాయి నిర్వాణం విజయదశమిగా భావించి ఆ రోజు ఉత్సవం చేశారు. ఇదే విషయం గురించి బాబా 1916 విజయదశమి రోజున సూచించారు. అకస్మాత్తుగా ఆకాశంలో మేఘాలు ఉరుముతుండగా మెరుపులు మెరిసినట్లు బాబా జమదగ్ని స్వరూపాన్ని ప్రత్యక్షంగా ప్రకటం చేశారు. ఉన్నట్లుండి తల రుమాలును, కఫినీని లంగోటిని కూడా విప్పేసి ధునిలో వేశారు. అసలే ధునిలో అగ్ని ప్రజ్వలంగా ఉంది. తోడుగా అందులో ఆహుతిని వేసేసరికి, జ్వాలలు మరింతగా పైకి లేచి భక్తులను భక్తులను కలవర పెట్టాయి. ఇదంతా అనుకోకుండా జరిగిపోయింది. బాబా మనసులో ఏముందో ఏం అర్ధ కాలేదు. సీమోల్లంఘన సమయాన వారి క్రోధ వృత్తి చాలా భీతిని కలిగించేలా ఉన్నది. అగ్ని తన తేజాన్ని వెదజల్లింది. బాబా అంతకంటే తేజోవంతంగా కనిపించారు. భక్తులు కళ్ళు మూసుకొని పోగా ముఖాలను తిప్పేసుకున్నారు. దిగంబరులైన బాబా పరుశురాముని వలె ఉగ్రంగా అయ్యారు. బాబా కళ్ళు కోపంతో ఎర్రగా మెరుస్తూ ఉన్నాయి. "నేను హిందువునా ముస్లింనా ఇప్పుడు నిర్ణయించుకోండిరా. ఇది బాగా నిర్థారించుకోండి. మీ సందేహాలను తొలిగించుకోండి" అని గట్టిగా కేకలు వేశారు. ఈ దృశ్యాన్ని చూసి అందరు వణికి పోయారు. అప్పుడు భాగోజి షిండే ధైర్యాన్ని పుంజుకొని బాబా సమీపానికి వెళ్లి వారికి లంగోటిని చుట్టాడు. బాబా ఇవాళ దసరా పండుగ, సీమోల్లంఘన రోజున ఇదంతా ఏమిటి? అంటాడు. అప్పుడు బాబా "ఇదే నా సీమోల్లంఘన" అని చెప్పి సట్కాతో టపా టపా మని కొట్టారు. ఆ రోజున చావడి ఉత్సవం ఎలా జరుగుతుందా అని అందరికి చింత. ఊరేగింపు తొమ్మిది గంటలకు జరగాలి పది అయినా బాబా శాంతించలేదు. 11 గంటలకు బాబా శాంతించి కొత్త లంగోటిని మరియు కఫినీని ధరించారు. అప్పుడు చావడి ఉత్సవం మొదలయ్యింది. ఆ విధంగా బాబా సీమోల్లంఘన మిషతో భవసాగర సీమోల్లంఘనానికి దసరాయె మంచి ముహూర్తమని అందరికి సూచించారు. తమ శరీరమనే సుద్ధవస్త్రాన్ని ఇదే దసరా రోజున యోగాగ్నికి సమర్పించారు.
బాబా రామచంద్ర పాటిల్ ద్వారా ఇంకొక సూచన కూడా ఇచ్చారు. పాటిల్ ఒక సారి బాగా జబ్బు పడి రకరకాల చికిత్సలు చేయించినా జబ్బు తగ్గదు. తాను మృత్యువాత పడక తప్పదు అనుకున్న పరిస్థితిలో ఒక అర్ధరాత్రి బాబా అతని తలవైపు ప్రకటం అయ్యారు. అప్పుడు పాటిల్ బాబా పాదాలు పట్టుకొని నిరాశతో "నాకు మరణం ఎప్పుడు వస్తుంది? నాకు నిశ్చయంగా చెప్పండి. నాకు జీవితం మీద అసహ్యం కలిగింది. మృత్యువు కష్టం అని అనిపించడం లేదు. చావు నన్ను ఎప్పుడు కలుసుకుంటుందా అని ఎదురు చూస్తున్నాను". అని అన్నాడు. బాబా అప్పుడు నీకు మరణగండం లేదు కాని రామచంద్ర తాత్యా గురించే నా ఆలోచన. తాత్యా రాబోయే విజయదశమి రోజున ముక్తిని
పొందుతాడు. ఈ విషయం అతనితో చెప్పవద్దు. ఇదే మనసులో పెట్టుకుంటాడు. చింతలో క్షీణించి పోతాడు. కేవలం రెండు సంవత్సరాలే మిగిలాయి, తాత్యాకు సమయం సమీపించింది. తట్టుకోలేక బాలా షింఫేకు ఈ విషయం చెప్పాడు. ఇద్దరు తాత్యా గురించి బాధపడసాగారు. ఈ లోపల అతని జబ్బు తగ్గి రోజులు గడిచి వారు అనుకున్న సమయం వచ్చేసింది. తాత్యాకు జబ్బు చేసింది. అక్కడ తాత్యా జ్వరంతో మంచం పడితే ఇక్కడ బాబా చలితో వణికి పోయారు. తాత్యాకు బాబాపై నమ్మకం. బాబా దర్శనానికి వెళ్లే ఓపికకూడా లేక మంచంమీదనే ఉండిపోయాడు. ఇక్కడ బాబా జబ్బు కూడా ఎక్కువ అవుతూఉంది. బాబా సూచించిన రోజు వచ్చింది. రామచంద్రకుబాలాకు భయం పట్టుకుంది. తాత్యా నాడి మెల్లగా తగ్గసాగింది. ఇక అందరు ఆశలు వదులుకున్నారు. కాని తాత్యాకు గండం తప్పింది. అదే విజయదశమి రోజు బాబా తన శరీరాన్ని వదిలివేశారు. తాత్యాకు ప్రాణదానం చేసి బాబా వెళ్లిపోయారు అని అందరు అనుకున్నారు.
బాబా శరీరాన్ని వదిలిన తరువాత దాసగణుకు స్వప్నంలో కనిపించి ఇలా చెప్పారు " మసీదు కూలిపోయింది. షిర్డీలోని నూనె వ్యాపారులు నన్ను బాగా కష్టపెట్టారు. నేను ఇప్పుడు అక్కడినుండి వెళ్ళిపోతున్నాను. వెంటనే షిర్డీ వచ్చి నన్ను పూలతో కప్పు అని చెప్పారు. ఇంతలో షిరిడీనుంచి కూడా బాబా సమాధి చెందినట్లు వార్త వచ్చింది. ఆయన తన భక్త బృందంతో వచ్చి బాబాకు పూలు సమర్పించి, అఖండ నామఘోష చేశారు. తరువాత అన్న సంతర్పణ కూడా చేశారు. ధర్మాధర్మ బంధనాలు లేనివారికి, సకల బంధనాలు విడిపోయిన వారికి ప్రాణం పోవడం అనేది లేనివారికి నిర్యాణమెక్కడిది. బ్రహ్మైవ సన్ బ్రహ్మప్యేతి అన్నట్లు బ్రహ్మ వంటి బాబాకు రావటం పోవటం లేని సాయి మహారాజుకు మరణమెలా సంభవం?
బాబా శరీరం వదిలిన రోజు ఉదయం తొమ్మిది పది గంటల ప్రాంతంలో తమంతట తామే లేచి నిశ్చలంగా కూర్చున్నారు. ఇది చూసి అందరిలో ఆశ కలిగింది. బాబా అప్పుడు తన కఫినీ జేబులోనుంచి లక్ష్మి బాయికి తొమ్మిది రూపాయలు ఇచ్చారు. లక్ష్మి బాయి చాలా సుగుణవంతురాలు. బాబా ఎవరిని రాత్రివేళల ద్వారకామాయిలోకి రానిచ్చేవారు కాదు. భక్త మహల్సాపతి, దాదా కేల్కర్, తాత్యాలతో పాటుగా లక్ష్మి బాయి ఒక్క దానికి మాత్రమే ప్రవేశం ఉండేది. ఒక సారి బాబా ఆకలిగా ఉన్నదని ఆహరం తెమ్మని అడుగుతారు. ఆమె మిక్కిలి సంతోషంతో రొట్టెలు తెచ్చి బాబాకు సమర్పిస్తే, ఆ ఆహరం అక్కడ ఉన్న కుక్కకు పెడతారు. అది చూసి లక్ష్మి బాయి నొచ్చుకుంటే,
బాబా ఇలా చెప్తారు. ఎందుకు వృధాగా బాధపడతావు. కుక్క కడుపు నిండితే నా పొట్ట నిండినట్లే. ప్రాణులన్నింటి ఆకలి ఒక్కటే. ఈ కుక్క అడగలేదు అందుకే దానికోసం నేను అడిగాను. ఆకలితో ప్రాణం విలవిల లాడేవారికి అన్నం పెడితే నాకు పెట్టినట్లే. అప్పటినుంచి లక్ష్మి ఈ సత్యాన్ని గ్రహించి వ్యవహరించేది. ప్రతిరోజూ బాబాకు రొట్టె ముక్కలు పాలలో వేసి తెచ్చేది. బాబా ఇది గ్రహించి మెలంగిలిన శేషం రాధాకృష్ణమాయికి పంపించేవారు. ఇలా ఆమె బాబాకు ఎన్నో సంవత్సరాలు సేవ చేసింది. బాబా ఆమెకు మొట్టమొదట 5 రూపాయలు తరువాత నాలుగు రూపాయలు ఇచ్చారు. బాబా చేసిన చివరి దానం ఇదే. ఇది నవవిధ భక్తికి గుర్తుగానా? లేక దుర్గానవరాత్రి అయిన తరువాత సీమోల్లంఘన రోజున ఇచ్చే దక్షిణా? లేక శ్రీమద్భాగవతంలో శ్రీ కృష్ణుడు ఉద్ధవునితో చెప్పిన శిష్యుల నవ లక్షణాలా? ఇలా బాబా ఇచ్చిన దక్షిణ గురించి ఎన్ని రకాలుగానైనా చెప్పుకోవచ్చు. శిష్యుడు గౌరవమర్యాదలను ఆశించనివాడు, ఏ మమకారము లేనిగురుసేవాపరుడు, నిశ్చలమైన మనసు కలవాడు, పరమార్ధ జిజ్ఞాస పరుడుగా ఉండాలి. ఇదే సాయినాథుని ఉద్దేశ్యం.
బాబా చివరి సమయంలో కాకాసాహెబు దీక్షిత్ను మరియు బూటీని వాడాకు భోజనం చేసిరమ్మని పంపించారు. వారికి ఇష్టం లేక పోయినా వాడాకు వెళ్లిన తరువాత వారికి బాబా శరీరం వదిలివేసిన కబురు చేరింది. ఆయుర్దాయ తైలం ముగిసిపోగానే ప్రాణ జ్యోతి మందగించి, బాబా శరీరం భయ్యాజీ అప్ప కోతే ఒడిలోకి ఒరిగింది. సాయి సమర్ధుని మనోగతం ఎవరికీ తెలియదు.
మాయా శరీరం ధరించి సత్పురుషులు సృష్టిలోకి వస్తారు. వారి కార్యం పూర్తి కాగానే శరీరం విడిచి అవ్యక్తంలో కలిసిపోతారు. వారు తమ ఇచ్ఛానుసారం ఒక రూపం ధరించిన వారు జనన మరణాలకు అతీతంగా ఉంటారు. పరబ్రహ్మ వైభవం ఉన్నవారికి మరణమెలా సంభవం? సాయి పనులలో నిమగ్నం అయినట్లు కనిపించినా వారు ఎప్పుడు ఏ కర్మకు కర్త కాదు.
When Guru’s grace is yours, the difficulties of the worldly existence disappear, the doors to the right path are opened without effort and unhappiness is turned to true happiness. By constantly remembering the feet of the Sadguru, the obstacles cease to have any effect; death loses its sting; and the worldly sorrows are forgotten.
Previous Indication
In This chapter Hemadpanth talks about how Baba left his physical body and how he gave indication about this 2 years prior to that day. Baba developed fever on 28th September, 1918. The fever lasted for 2 or 3 days, but afterwards Baba gave up his food and thereby he grew weaker and weaker. On the 17th day, i.e., Tuesday, the 15th October 1918, Baba left His mortal coil at about 2-30 p.m. Two years before this, i.e., in 1916, Baba gave an indication of His Passing away, but nobody understood it then. It was as follows:- Baba got into wild rage on the Vijayadashmi (Dasara) day when people were returning from 'Seemollanghan' (crossing the border or limits of the village). Taking off His head-dress, kafni and langota etc., He tore them and threw them in the Dhuni. Then the fire in the Dhuni began to burn brighter and Baba shone still brighter. He stood there stark naked and with His burning red eyes shouted - "You fellows, now have a look and decide finally whether I am a Muslim or a Hindu." Everybody was trembling with fear and none dared to approach Baba. After some time Bhagoji Shinde, the leper devotee of Baba, went boldly near Him and succeeded in tying a langota (waist-band) round His waist and said - "Baba, what is all this? To-day is the Seemollanghan, i.e., Dasara Holiday." Baba striking the ground with His satka said - "This is my Seemollanghan (crossing the border)." Baba did not cool down till 11-00 p.m. and the people doubted whether the chavadi procession would ever take place that night. After an hour Baba resumed His normal condition and dressing Himself as usual and attended the chavadi procession as described before. By this incident Baba gave a suggestion that Dasara was the proper time for Him to cross the border of life, but none understood its meaning. Baba gave also another indication as follows by averting death of Ramachandra Patil. Once he became very sick and asked Baba how long will he live? Then Baba tells him that he will be fine but he is worried about Tatya Patil who will die on vijayadasami day. Ramachandra Patil got better but he was worried about Tatya. He spoke to Bala Shimpe about this.True to Baba's word, Tatya fell sick and was bed-ridden; and so he could not come for Baba's darshan. Baba was also down with fever. Tatya had full faith in Baba. Tatya's illness began to grow from bad to worse and he could not move at all but always remembered Baba. The predicament of Baba began to grow equally worse. The day predicted, i.e., Vijayadashami was impending and both Ramachandra Dada and Bala Shimpi were terribly frightened about Tatya and with their bodies trembling and perspiring with fear, thought that as predicted by Baba, Tatya's end was imminent. Vijayadashami dawned and Tatya's pulse began to be weak. Everyone thought that Tatya won’t survive but a miracle happened. Tatya recovers but Baba left his body at that time. Everyone thought Baba exchanged his life for Tatya. Next morning (16th October) Baba appeared to Das Ganu at Pandharpur in his dream and said to him - "The Masjid collapsed, all the oilmen and grocers of Shirdi teased me a lot, so I leave the place. I therefore came to inform you here, please go there quickly and cover me with 'Bhakkal' flowers." Das Ganu got the information also from Shirdi letters. So he came to Shirdi with his disciples and started bhajan and kirtan and sang the Lord's name, all through the day before Baba's samadhi. He then made a beautiful garland of flowers studded with Lord Hari's name and he placed it on Baba's samadhi and gave a mass-feeding in Baba's name.
Baba giving money to Laxmi Bai
Next Hemadpanth described how he Baba gave Rs. 9 to Laxmi Bai prior to his Mahasamadhi. Laxmi Bai was an ardent devotee of Baba. Once Baba asked her for some food saying that he was hungry. He saw a dog looking for food and then requested food from Laxmi Bai. She was so happy to bring the food to Baba but he gave this food to the dog. Then she asks him how come he gave the food to dog because she brought it for him. Then he told her that feeding the dog and appeasement of dog’s hunger is same as treating his. Then she understood how Baba is omniscient and present in all creatures. The dog has got a soul; the creatures may be different, but the hunger of all is the same,
though some speak andothers are dumb. Know for certain, that he who feeds the hungry, really serves Me with food. Regard this as an axiomatic Truth."This incident was a simple one, connected with daily life, but the lesson was full of spiritual value. Sai’s words for such a lesson were perfectly flavored with love and kindness. Speaking in words of daily parlance, he imparted the outline of spiritual teaching. Without pinpointing anybody’s shortcomings and follies, he kept his devotees happy. From this time onward Laxmibai began to offer Him daily bread and milk with love and devotion. He took a part of this and sent the remainder with Laxmibai to Radha-Krishna-Mai who always relished and ate Baba's remnant prasad. Baba gave her special privilege as Tatya and Mahalsapathi when it comes to entering the Dwarakamai. She also served Baba with utmost devotion. Just before he left his body, Baba gave Rs. 5 first and then he gave Rs. 4. He gave in total 9 rupees depicting nine modes of Bakthi. Was it indicative of the nine types of devotion, or was it because of the worship ofAmbika at Navrathra had been completed and it was the Seemolanghan? Was it the ‘dakshina’ of Seemolanghan? Or was Baba giving a reminder of the nine good qualities required of a disciple as told by Sree Krishna to Uddhava of the Shrimad Bhagvat? In the eleventh skanda, tenth chapter and sixth verse there is a marvelous description of how the disciple should behave to acquire spiritual progress. She was exceedingly fortunate to have acquired such a grace, so that she received the nine jewels from Sai’s own lotus hands.
Baba also took other precautions in the last moment. He asked Kaka Saheb Dixit and Booty to go to wada as they were anxious about Baba’swell-being. He wanted them to go to wada and have meals. With heavy hearts they had to obey Baba even though they wanted to stay there with Baba. Before they finished their meal they got the news that Baba left his body. He did not fall down on the ground or lie on his bed, but sitting quietly on his seat. Baba rested finally on Bayyaji’s lap.
He who manifested for the benefit of the people ended the Avatar as soon as his mission was complete. Could he be bound by life and death, who takes a form by his own divine sport? How can there be a possibility of death for him whose glory is the Supreme Spirit? He who is the embodiment of detachment, how can existence or non-existence have any effect on him? Saints embody themselves and come into this world with a definite mission. Once they fulfill the mission they leave quietly and easily as they came.
