భగవద్గీత 2.3- సాంఖ్య యోగం - ఆత్మ శాశ్వతము

ఆత్మ నిత్యము, సత్యము అని మనం చాలా సార్లు విన్నాము అయితే ఇది మనకు జీవితంలో ఎలా ఉపయోగపడుతుంది. ఇది తెలుసుకున్నందువల్ల మనకు ఒరిగేది ఏంటి? శ్రీకృష్ణులవారు మనలోఉన్న విషాధం పోవాలి అంటే ఏమి తెలుసుకోవాలో దాన్ని  గురుంచి చెప్తున్నారు. మనలో మానశిక ధైర్యం రావాలి. అంటే మనం ఎవరో అర్ధం చేసుకోవాలి. నేను నాది అన్న వాటిలో నుంచి మాత్రమే దుఃఖం వస్తుంది.

మనకు ఇతర ప్రాణులకు ఉన్న అతి ముఖ్యమైన తేడా ఏమిటి అని పరిశీలిస్తే, మన గురించి మనకున్న అవగాహన అని తెలుస్తుంది. ఈ అవగాహన వల్లే మన గురించి మనము అర్ధం చేసుకో గలుగుతున్నాము. అందుకే మన గురుంచి మనం తెలుసుకోవాలి. మనం అంటే ఈ శరీరమా, మనస్సా లేక ఆత్మ అని తెలుసుకోవాలి అని వేదాంతం చెపుతుంది. కాని ఒక్క సారి శరీరానికో మనసుకో  బాధ కలిగితే ఆత్మ గురుంచిన ఆలోచనే రాదు. ఆత్మ సాక్షాత్కారము పొంది ఆత్మ నిష్ఠలో ఉన్న మహానుభావులు అయితే ఈ శారీరిక, మానసిక సుఖ - దుఃఖాలకు అతీతంగా ఉంటారు. సరే సామాన్య మానవులుగా మనం ఈ తత్వాన్ని ఎలా అర్ధం చేసుకోవాలి?

అందుకే భగవానుడు గీతలో ఈ శ్లోకం చెప్పారు.

న త్వేవాహం జాతు నాసం న త్వం నేమే జనాదిపా:!

న చైవ న భవిష్యామః సర్వే వయమతః పరమ్ !!

నీవు కాని, నేను కాని, ఈ రాజులు కాని ఉండని కాలమే లేదు. ఇక ముందు కూడా మనము లేకపోవడమనే సమస్యే లేదు. అన్ని కాలములలో మనము ఉన్నాము. ఆత్మ శాశ్వతము. శరీరము పోయినా కాని ఆత్మ నశించదు.

మనము ప్రస్తుతమున్న శరీరముకన్న ముందు కూడా ఉన్నాము, అలానే ఈ శరీరం పోయిన తరువాత కూడా మనము ఇంకో శరీరంలో ఉంటాము అని భగవానుడు చెప్తున్నారు.

ఈ విషయాన్ని నిత్య జీవితంలో ఎలా అన్వయించుకోవాలో ఇప్పడు చూద్దాము.

మనము రోజు చాలా సమస్యల్లో సతమతమవుతూ ఉంటాము. ఒక సమస్య ఉన్నప్పుడు మనము ఉన్నాము. ఆ సమస్య తీరిన తరువాత మనము ఉంటాము. కాని కొన్ని సమస్యలు మనలను తీవ్రమైన అగాధంలోకి తోస్తాయి. ఇక వాటిలోనుంచి మనం బయట పడలేము అని తలుస్తాము. కాని ఇది ఎంత వరుకు నిజం. మనం ఇప్పటి దాకా చాలా సమస్యలను ఎదుర్కొన్నాము కాని వాటినుంచి మనం ఎమన్నా నేర్చుకున్నామా అని ప్రతి ఒక్కరు ప్రశ్నించుకోవాలి. ఎందుకంటే సమస్య ఏదైనా మన స్పందన ఒకే లాగా ఉంటుంది. ఎప్పుడూ హైరాన పడటం, ఉద్రేకాలతో ఊగి పోవడమే మనకు అలవాటై పోయింది. ఒక్కసారి స్థిమితంగా ఆలోచిస్తే మనకు ఈ నిజం చాలా స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. 

ప్రతి ప్రాణికి వాటివాటి శరీరాలు వదలాలి అంటే భయమే. చావు అనేది నిజం అని మనందరికీ తెలిసిన సత్యం. మన పూర్వీకులు ఇప్పడు ఆ శరీరారాలలో లేరు. 

అందుకే భగవానుడు ఇలా చెప్పారు. 

దేహినోస్మిన్ యధా దేహే కౌమారం యవ్వనం జరా !

తధా దేహాంతర ప్రాప్తిః ధీరస్తత్ర న ముహ్యతి !!

జీవాత్మకు ఈ దేహమునందు కౌమారము, యవ్వనము, వార్ధక్యము ఉన్నట్లే మరియొక దేహము ప్రాప్తించును. ధీరుడైనవాడు ఈ విషయమున మోహితుడు కాడు అని భగవానుడు చెప్పారు. 

ఈ సత్యాన్ని మనం ఎంత బాగా జీర్ణం చేసుకుంటే అంత తేలికగా మనం ఈ జీవనమనే సుడిగుండంలో సతమతమవకుండా ఉండ గలుగుతాము. 

ఓం శ్రీ సాయినాథాయ నమః

Bhagavad Gita -2.3 Saankya Yogam - Soul eternal

The scriptures tell us that the soul is eternal but how is this useful to us in daily life. What is it for us knowing this truth? Lord Krishna reiterates that we should let go the grief and he talks about how to avoid this so called grief in life. If we want gain inner strength, first we have to know who we are. The grief and sorrow come from the fact that we are always engulfed in “Me & mine”.

The fundamental difference that separates us as human beings from other living beings is the basic understanding about ourselves. Because of this capability to understand ourselves, we can gain the ultimate knowledge. We need to separate ourselves from this body- mind and identify ourselves as the eternal soul. But this is very difficult in real life. Once there is some pain and suffering in either body or mind, the reality kicks in. The self- realized souls are beyond this body- mind business. How can we understand this truth as an ordinary person?

The Lord talks about this in the following verse.

Na Tvevaaham jaatu naasam na tvam neme Janadhipah!

Na chaiva na bhavishyamah sarve vayamatah param!!

You, I and these kings were there all the time. There was no time that we were all not present. Even in the future we exist and we are present at all times. The soul is eternal even after the body ceases to exist.

The Lord says, we were there prior to this life in this body and in a similar way we will exist in another body after this life also.

How can we correlate this truth in our daily life?

We get absorbed in different problems in everyday life. We are there when the problem starts and we exist even after resolution of the issue. Some of the problems throw us off balance. We feel like we are in deep hole and we are helpless. Is this true that we cannot solve this so called problem? We faced so many difficult situations in our lives and we have to question ourselves in these situations. Whatever the problem could be, our reaction is always the similar. We become slaves to our emotions. If we carefully think through we can understand the reality of life.

It is understandable that all living beings are afraid to lose their identity and the do not want to die. But death Is inevitable. No body lives forever in this body.

The Lord in Bhagavad Gita says;

Dehinosmin yadha dehe koumaram yavanam jarrah!

Tadha dehaantara praptih dhirasthatra na muhyati !!

As humans, our body goes through young age, the adulthood and old age and later the life goes into another body. The learned will not be delusional about this fact.

The more we understand this truth; it will be that easy that we can avoid ourselves falling into this whirlpool of life and death cycle. 

OM SRI SAI NATHAYA NAMAH!

Bhagavadgita -2.2 Saankya Yoga- Do not grieve

The real teaching by Lord Srikrishna begins with 11th verse in the second chapter. This stanza is the heart of the great Gita. If we understand this stanza which is like a tree in a seed will provide the meaning of life. 

Asochya anvasochastvam pragnavaadancha bhashase!
Gatasuna agatasumcha naanusochanti panditah!!

The Lord starts his teaching with this stanza.

You are grieving for those that should not be grieved for; yet you speak words of wisdom. The wise grieve neither for the living nor for the dead.

This stanza looks so ordinary but it has a deeper meaning if we can understand. This verse has the whole of the essence of the upanishads. First we need to understand the real nature of human existence. From this stanza on wards, the pure philosophy in Geeta starts. In this material world every object has 5 elements and they are Sat, Chit, Ananda, Nama & Rupa.  The first three are the real structure of the soul. The names and rupa (physical structure) will change all the time. 

In this stanza the word "Asochyan" was used which means that we grief for those who should not be grieved for.  How is this possible and why can't we grieve for our loved ones. But what is their real nature? this real nature does not vanish with time. This one does not have birth or death. Then the names and looks are not real and mere changing forms. That's why Lord says do not grieve for those who should not be grieved for. He never said not to have love and affection towards our loved ones. We should not link the grief and love. 

At times we behave in such a way that we know every thing. This is where we take a wrong turn. We talk like a learned person. Who is really a learned man or realized soul?  The real leaned man is some one who has gained the knowledge of the self. This self realized soul will just exist in this body and performs the duties to the extent that it needs to. They know the true colors of this life. 


The Lord said that the wise grieve neither for the living nor for the dead. 


Soul is eternal. When this truth is experienced life and death lose their identity. The intellect can make us look like a learned man and we can advise some one very wisely but the reality sets in when we face the problems. Our real personality comes out when we are in critical situations. Here the same thing happened with Arjuna also. 

What can we learn from this Stanza?

If we learn the real nature of Jeeva, there will be no dejection.

Things happen depending on our Karma, so it is unwise to grieve for these events.

Those who are dead, will take a new body so it is unwise to cry for them. 

The usual suffering in real life is either about the past events or future events. We constantly worry about the things that already happened in the past or worry about what will happen in the future. 

The whole essence of the Bhagavadgita is ingrained in this one stanza. 

If we can stay in the present, the grief will not disturb us. 

We should not worry too much about the names and forms in this world. 

We should really grieve about the ignorance that is surrounding us. 

We need to grieve that we are unable to gain the knowledge of self. 

We need to grieve because we do not have a Guru in our lives. 

We should never grieve for this transient life or this impermanent world. 

Om Sri Sainathaya Namah!

భగవద్గీత - 2.2 (సాంఖ్య యోగం) - శోకము వద్దు

భగవద్గీతలో అసలైన బోధ 11వ శ్లోకం నుంచి మొదలవుతుంది. గీతకు ఈ శ్లోకమే ప్రధానమైనది. ఒక చెట్టు బీజంలో ఎలా ఇమిడి ఉంటుందో అలానే 11వ శ్లోకం గీత మొత్తానికి ఆయువుపట్టు. దీన్ని సరిగా  చేసుకుంటే జీవిత పరమార్ధం అర్ధం అయినట్లే.

అశోచ్యానన్వ శోచస్త్వం ప్రజ్ఞావాదాంశ్చ భాషసే!

గతాసూన గతాసూన్ చ నానుశోచన్తి పండితాః !!

భగవానుడు తన బోధను ఇలా ప్రారంభిస్తున్నారు.

నీవు శోకింప దగని వారి గూర్చి శోకించుచున్నావు. పైగా పండితుడులాగా మాట్లాడుతున్నావు. జ్ఞానులైన వారు మరణించినవారి గూర్చి గాని, జీవించిఉన్న వారి గూర్చి గాని దుఃఖించరు.

ఈ శ్లోకం చూడటానికి చాలా సాధారణమైనదిగా ఉండచ్చు కాని లోతుగా పరిశీలిస్తే ఇందులో ఉన్న అర్ధం బోధపడుతుంది. ఈ శ్లోకంలో వేదాంత సారమంతా పొందుపరచబడింది. ఇది అర్ధం చేసుకోవాలి అంటే జీవుని వాస్తవ రూపం ఏమిటో తెలుసుకోవాలి. ఈ ప్రపంచంలో ఏదైనా వస్తువులో ఐదు అంశాలు ఉంటాయి. సత్ చిత్ ఆనందం అనే మూడు మరియు నామము, రూపము అనే ఐదు ఉంటాయి. కేవలము నామము రూపము మారుతూఉంటాయి. మొదటి మూడు (సత్ చిత్ ఆనందము)  జీవుని యొక్క అసలైన రూపము.

ఇక్కడ "అశోచ్యాన్" అనే పదాన్ని వాడారు. మనము శోకింప తగని వారికోసం శోకిస్తున్నాము అని భగవానుడు చెప్తున్నారు. మన వారికోసం శోకించకుండా ఎలా ఉండాలి అని మనకు అనిపించవచ్చు. మనం తెలుసుకోవలసినది మన వారి యొక్క నిజస్వరూపము. ఈ స్వరూపము ఏ కాలమందు నశించదు. దానికి పుట్టుక, చావు లేవు. అప్పుడు నామ రూపాలు నిమిత్తమాత్రాలే. అందుకే భగవానుడు శోకింపతగని వారి గురించి శోకించవద్దు అని చెప్పారు. అంతే కాని ఎవరిమీద ప్రేమాభిమానాలు వద్దు అని చెప్పలేదు. ప్రేమకు శోకానికి పొంతన పెట్టకూడదు.

ఒక్కోసారి మనకు అన్ని తెలిసినట్లే ఉంటుంది కాని సత్యాన్ని మరిచి మనము ప్రవర్తిస్తాము. ఇక్కడే మనము తప్పు దారిలో పడతాము. పండితుడు లాగా మాట్లాడుతాము. ఇక్కడ పండితుడు అంటే ఎవరు? ఆత్మ జ్ఞానము తెలిసిన వారే పండితుడు అనిచెప్పబడతాడు. ఆత్మ గురించి తెలుసుకున్నవారు పైన చెప్పిన జీవ తత్వాన్ని ఎరిగి ఉంటారు. వారు ఈ శరీరంలో ఏ ఏ బాధ్యతలు నిర్వర్తించాలో అవి మాత్రమే నిర్వర్తిస్తారు.

జ్ఞానులగు వారు మరణించిన వారి గురించి గాని లేదా జీవించిఉన్న వారి గూర్చి గాని దుఃఖించరు అని భగవానుడు చెప్పారు.

ఆత్మ శాశ్వతత్వమును అర్ధం చేసుకుంటే, జీవన్మరణాలు వాటి ఉనికిని కోల్పోతాయి. అప్పుడు చావు పుట్టుకల మాటే రాదు. మనము బుద్ధితో ఒక ప్రజ్ఞావంతుడు లాగా ప్రవర్తించవచ్చు. ఒకరికి సలహాలు చెప్పవలసి వచ్చినప్పుడు చక్కగా చెప్పవచ్చు. కాని విషయం మన దాకా వస్తే అప్పడు నిజ తత్త్వం బయట పడుతుంది. ఇక్కడ అర్జునుడి విషయంలో కూడా అదే జరిగింది.

ఈ శ్లోకం మనకు ఏమి నేర్పిస్తుంది ?

జీవుని వాస్తవ రూపాన్ని తెలుసుకుంటే దుఃఖం ఉండదు.

జీవించిఉన్న వారికి వారి కర్మానుసారంగా అన్ని జరుగుతాయి కాబట్టి మనము దుఃఖించడం మంచిది కాదు.

చనిపోయిన వారు ఈ శరీరాన్ని వదిలి వేరే శరీరంలోకి వెళతారు కాబట్టి వారిగురించి చింతించడం తెలివైన పని కాదు.

జీవితంలో మనం ఎక్కువగా ఆలోచించేది జరిగిపోయిన విషయాల గూర్చి గాని లేదా భవిష్యత్తులో ఎలా ఉంటుందో అన్న చింత గాని మనలను వేధిస్తూ ఉంటుంది. భగవానుడు ఈ శ్లోకంలోనే గీతా సారాన్ని అంతా రంగరించారు. వర్తమానంలో ఉంటే చాలావరకు మనకు ఈ దుఃఖం కలగదు. మనము ఈ నామ రూపాల కోసం శోకించ కూడదు. అయ్యో నేను ఈ అజ్ఞానంలో కొట్టుకుంటున్నానే అని శోకించాలి. ఇప్పటివరికి జ్ఞానం గురించి తెలుసుకోలేక పోయానే అని దుఃఖించాలి. నాకు సరైన గురువు దొరకలేదే  అని శోకించాలి అంతే కాని అశాశ్వతమైన ఈ శరీరం కోసం, ప్రపంచం కోసం శోకించ కూడదు.

ఓం శ్రీ సాయినాథాయ నమః 

Bhagavad Gita-2.1 Saankya yoga

There are 72 verses in the second chapter and this is called Saankya Yogam. This chapter is an essence of whole Bhagavad Gita.

Salient points to be learned from this chapter:

What is self?

What are the Characters of self?

What is Swadharma and why this needs to be practiced?

What is Sakaama karma and Nishkaama Karma?

What is Samatwa Buddhi (Balanced state)?

Who is Stitha Pragna?

How to control our senses?

How can we attain ultimate peace?

All these questions are answered in some way in this chapter.

The real teaching begins from the 11^th verse. We all feel dejectedsometimes in our lives. The life is complicated and feels worthless at times. We might have to face so many difficult problems. This is where we need guidance in the form of a teacher. We will find answers through this teacher. In a similar way Arjuna found a Guru in the form of Lord Sri Krishna. Arjuna did not want to participate in the war for the reasons he explained in the first chapter. We have to correlate this to our daily life. Our struggle is life itself. We are bombarded with so many complex challenges throughout the day. We get tired handling these so called problems. But we get some kind of help from our well wishers in some way or other. We still cannot avoid these challenges. We are unhappy in these so called tough situations. So we have to find a permanent solution to this universal problem.

We should not and cannot wish for complete elimination of these problems. This is not practical. But we have to understand the origin of these issues. We have to understand the way we react in these so called problems. We cannot run away from the problems. Problems come in different forms but our reaction to these challenges is similar majority of times. If we tend to run away, the problem can become complicated and our mind gets disturbed a lot.

What is the main problem that we all face in all these circumstances?

The feelings of “Me& Mine” are the main source of all these difficulties. Nothing should happen to my body and people related me. This is the silent wish we all have. But this is not practical. Once we are in this body and world, we have to face this dance. Death is certain. One day or the other we all have to leave this body and our loved ones behind. If there is mind, there will be thoughts and conflicts. Lord Sri Krishna reminds Arjuna that Bhisma already lived for 400 years. Everyone has to die one day or the other. The second chapter teaches us the techniques so that we can tackle the battles of life without losing the sanity. 

Sai Nath Maharajki Jai!